Imrich Gablech
Quick Facts
Biography
Imrich Gablech (ur. 4 listopada 1915 w Hrachovište pod Trenczynem – 16 grudnia 2016) – czechosłowacki pilot, uczestnik kampanii wrześniowej po stronie Polski. Kawaler Orderu Lwa Białego, Orderu Podwójnego Białego Krzyża i Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Życiorys
Syn Daniela i Anny Gablech. Jego ojciec był rolnikiem, miał sześcioro rodzeństwa. Ukończył gimnazjum w Nowym Mieście nad Wagiem i w 1936 zaciągnął się do wojska. Uczył się w szkole pilotów w Chebie a następnie w Prościejowie. Po ukończeniu szkoły służył w 3. pułku lotniczym w Pieszczanach.
Siódmego czerwca 1939 wraz z 7 innymi żołnierzami uprowadzili 4 samoloty (3 Letov Š-328 i Aero Ab-101) i uciekli do Polski, pozostałymi pilotami byli Jozef Káňa, Ján Lazar i Jozef Hrala. 1 sierpnia 1939 został wcielony do polskiego lotnictwa wojskowego.
18 września dostał się do niewoli sowieckiej i został uwięziony w łagrach. Zdołał zbiec z obozu i przedostał się do Wielkiej Brytanii w 1941. Próbował powrócić do kariery pilota, ale ze względu na zły stan zdrowia musiał podjąć pracę jako kontroler lotów.
Po wojnie powrócił do kraju, lecz był szykanowany przez nowe władze. W 1948 zwolniony z wojska. W 1970 przeszedł na emeryturę, mieszka w Havlíčkův Brodzie. W 2005 wydał książkę Hallo, airfield – control, go-ahed.
Odznaczenia
- Order Lwa Białego III Klasy (wojskowy) – Czechy, 2009
- Order Czerwonej Gwiazdy – CSRS
- Krzyż Zasługi Ministra Obrony Republiki Czeskiej II Stopnia
- Krzyż Zasługi Ministra Obrony Republiki Czeskiej III Stopnia
- Pamiątkowa Odznaka Honorowa 60. Rocznicy Zakończenia II Wojny Światowej – Czechy, 2005
- Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 – 1946
- Czechosłowacki Medal za Męstwo w Obliczu Wroga – 1946
- Czechosłowacki Medal Wojskowy "Za zasługi" II Stopnia – 1945
- Czechosłowacki Wojskowy Medal Pamiątkowy – 1944
- Medal Pamiątkowy 40. Rocznicy Wyzwolenia Czechosłowacji przez Armię Radziecką – 1985
- Medal "Za Zasługi dla CzAL" II Stopnia
- Odznaka Pilota Wojskowego – CSR
- Odznaka Pilota Wojskowego – CSRS
- Order Podwójnego Białego Krzyża II Klasy (wojskowy) – Słowacja, 2014
- Medal Pamiątkowy 50. Rocznicy Wyzwolenia Słowacji i Zakończenia II Wojny Światowej – Słowacja, 2005
- Odznaka Pilota Wojskowego – Państwo słowackie, 1939
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP – Polska, 2012
- Krzyż Walecznych (PSZnZach) – Polska, 1944
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” – Polska;
- Odznaka Pilota – Polska, 1939
- 1939-1945 Star – Wielka Brytania
- War Medal 1939-1945 – Wielka Brytania
- Defence Medal – Wielka Brytania
- Odznaka Pilota RAF – Wielka Brytania
Przypisy
Bibliografia
- Mateusz Gniazdowski: Uroczystość odznaczenia płk. Imricha Gablecha Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP – Havlíčkův Brod, Republika Czeska, 18 grudnia 2012 (pol.). Instytut Pamięci Narodowej, 2012-12-18. [dostęp 2012-12-18].
- Słowacki kombatant polskiego lotnictwa. sp.mil.pl, 2012-12-19. [dostęp 2013-05-21].
- Krzyż Komandorski dla płk Imricha Gablecha. mzv.cz, 2012-12-16. [dostęp 2013-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-30)].
- Imrich Gablech obdržel vyznamenání polského prezidenta (cz.). vysocina-news.cz, 2012-12-18. [dostęp 2013-05-21].
- Imrich Gablech (1915) – Životopis (cz.). pametnaroda.cz. [dostęp 2013-05-21].
- płk Imrich Gablech – zdjęcie (2012). vysocina-news.cz. [dostęp 2013-05-21].
- płk Imrich Gablech – zdjęcie (2009). vysocina-news.cz. [dostęp 2013-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-30)].