Ilja Morozow

Ilja Awksentiewicz Morozow, ros. Илья Авксентьевич Морозов (ur. w 1889 r. w Smoleńsku, zm. ?) - radziecki archiwista, kierownik Zachodniego Biura Archiwalnego w okupowanym Smoleńsku podczas II wojny światowej.

W 1918 r. ukończył moskiewski instytut archeologiczny, po czym został zmobilizowany do wojska bolszewickiego. Po demobilizacji w 1926 r. powrócił do Smoleńska, gdzie został instruktorem, zaś w maju 1930 r. pracownikiem naukowym w Zachodnim Biurze Archiwalnym. W połowie lutego 1931 r. został aresztowany przez OGPU. Po procesie skazano go pod koniec stycznia 1932 r. na karę 10 lat łagrów. Krótko przed atakiem wojsk niemieckich na ZSRR 22 czerwca 1941 r. został wypuszczony na wolność. Po zajęciu Smoleńska przez Niemców stanął na czele Zachodniego Biura Archiwalnego. Aktywnie kolaborował z okupantami. Zajmował się m.in. ochroną tzw. „smoleńskiego archiwum partyjnego”, które Niemcy przejęli w początkowym okresie wojny. W 1943 r. ewakuował się wraz z archiwum z zagrożonego przez Armię Czerwoną miasta przez Mińsk i Wilno na Górny Śląsk, gdzie przybył późnym latem 1944 r. Współpracował ze sztabem operacyjnym Reichsleietera Rosenberga. Następnie przeniósł się do Bawarii, gdzie w kwietniu 1945 r. został wyzwolony przez Amerykanów. Wkrótce powrócił do Smoleńska. Pod koniec lat 40. został aresztowany i po procesie skazano go na karę 25 lat łagrów. Dalsze jego losy są nieznane.

• Swietłana L. Sołodownikowa, История архивного дела в Смоленской области (1918 – 2004 гг.), 2006