Henryk Bekker

Henryk Bekker (ur. 6 czerwca 1886 w Białymstoku, zm. 31 marca 1942 w Bełżcu) – polski Żyd, inżynier, działacz polityczny i społeczny, w latach 1936–1939 przewodniczący rady gminy żydowskiej w Lublinie. Po rozpoczęciu niemieckiej okupacji wybrano go na przewodniczącego Judenratu w getcie lubelskim. W marcu 1942 roku został pozbawiony stanowiska i wraz z rodziną zamordowany w obozie zagłady w Bełżcu.

Był synem Abrama i Heleny z d. Wajnberg. Ukończywszy szkołę średnią w rodzimym Białymstoku, podjął studia na politechnice w Monachium, uwieńczone uzyskaniem tytułu inżyniera budownictwa. Zawarł związek małżeński, miał jedno dziecko.

Od połowy lat 20. pozostawał aktywnie zaangażowany w życie żydowskiej społeczności Lublina. Był członkiem Towarzystwa Popierania Produkcji Ludności Żydowskiej w Polsce oraz Towarzystwa Opieki Zdrowotnej. Był także liderem lokalnych struktur Żydowskiej Partii Ludowej i z jej ramienia został w 1927 roku wybrany do lubelskiej rady miejskiej. W 1929 roku uzyskał reelekcję i sprawował mandat aż do czasu, gdy władze sanacyjne wprowadziły w mieście zarząd komisaryczny. W grudniu 1936 roku został wybrany na przewodniczącego rady gminy żydowskiej w Lublinie.

W styczniu 1940 roku, kilka miesięcy po rozpoczęciu niemieckiej okupacji, został wybrany na przewodniczącego lubelskiego Judenratu. Jak podaje Tadeusz Radzik, do swych obowiązków podchodził w sposób „bardzo ideowy”, nie plamiąc się kolaboracją, ani nie wykorzystując stanowiska dla osobistych korzyści. Starał się w miarę możliwości nieść pomoc Żydom przetrzymywanym w obozie pracy w Bełżcu oraz w innych obozach utworzonych przez Niemców w dystrykcie lubelskim. Prawdopodobnie aż do końca marca 1942 roku mieszkał poza obszarem getta, w domu przy ul. Bernardyńskiej 24.

W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku Niemcy przystąpili do likwidacji getta lubelskiego. Pierwsza faza „akcji” trwała do 28 lub 29 marca. Do tego czasu do obozu zagłady w Bełżcu wywieziono około 18 tys. lubelskich Żydów, a co najmniej tysiąc zastrzelono. 31 marca deportacje zostały wznowione. Tego dnia kierujący „akcją” SS-Hauptsturmführer Hermann Worthoff zwołał nadzwyczajne posiedzenie Judenratu. Jego członkom oznajmił, że w związku ze zmniejszeniem liczby mieszkańców także skład Judenratu musi zostać zmniejszony, z 24 do 12 osób. W gronie „zredukowanych” znalazł się Bekker. Niemcy obiecali mu, że obejmie kierownicze stanowisko w nowym miejscu osiedlenia. W rzeczywistości został wraz z rodziną wywieziony do Bełżca i tam zgładzony.

• Jakub Chmielewski: Henryk Bekker (1886–1942). teatrnn.pl. [dostęp 2018-11-03].
• Robert Kuwałek: Obóz zagłady w Bełżcu. Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 2010. ISBN 978-83-925187-8-5.
• Tadeusz Radzik: Lubelska dzielnica zamknięta. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999. ISBN 83-227-1348-7.
• David Silberklang: Żydzi i pierwsze deportacje z dystryktu lubelskiego. W: Dariusz Libionka (red.): Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2004. ISBN 83-89078-68-6.
• Chris Webb: The Belzec death camp. History, Biographies, Remembrance. Stuttgart: ibidem-Verlag, 2016. ISBN 978-3-8382-0866-4. (ang.)