Quick Facts
Biography
Գրիգոր Խոջամալի Խալդարյան (անհայտ - 1787), հրատարակիչ, թարգմանիչ, բառարանագիր։
Ծնվել է Նոր Ջուղայից Հնդկաստան գաղթած վաճառականի ընտանիքում։ 1770 թվականին մեկնել է Լոնդոն, ուր մնացել է 10 տարի և փորձել իրականացնել հայկական տպարան հիմնելու և գրքեր հրատարակելու իր երազանքը։ Ձուլել տալով հայերեն տառեր՝ 1780 թվականին անգլերեն մի տպարանում հրատարակել է «Դաւանութիւն հաւատոյ» գիրքը։ Նույն թվականին տեղափոխվել է Պետերբուրգ և 1781 թվականին լույս ընծայել Ռուսաստանում առաջին հայերեն գիրքը՝ «Այբբենարան»-ը։ Հետագա տարիներին հրատարակել է ևս 10 գիրք։ «Պատմութիւն ս. գրոց» (1785) և «Գիրք, որ կոչի վէմ գայթակղութեան» (1786) գրքերի վերջին էջերում զետեղված են նրա թարգմանած «Յաղագս իրաւանց» և «Յաղագս նախանձաւորութեան» բարոյախոսական գրվածքները։ Նրան է պատկանում Ներսես Շնորհալու «Հաւատով խոստովանիմ» աղոթքի ռուսերեն թարգմանությունը։ Կազմել է «Գիրք որ կոչի շաւիղ լեզուագիտութեան» հայ-ռուսերեն համառոտ բառարանը, որը լույս է տեսել մահվանից հետո (1788)։
Գրականություն
- Թէոդիկ, Տիպ ու տառ, Կ. Պոլիս, 1912, էջ 177։
- Լևոնյան Գ., Հայ գիրքը և տպագրության արվեստը, Ե., 1958, էջ 164։
- Լեո, Երկ. ժող., հտ. 3, գիրք 2, Ե., 1973։