Quick Facts
Biography
پروفیسر خاطر غزنوی (پیدائش: 25 نومبر، 1925ء - وفات: 7 جولائی، 2008ء) پاکستان نال تعلق رکھنے والے اردو تے ہندکو دے ممتاز شاعر، ادیب، نقاد، پشاور یونیورسٹی دے استاد تے اکادمی ادبیات پاکستان دے سابق ڈائریکٹر جنرل سن ۔
حالات زندگی
خاطر غزنوی 25 نومبر، 1925ء نوں اس وقت دے برطانوی ہندوستان دے شہر پشاور وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دا اصل ناں مرزا ابراہیم بیگ تے خاطر تخلص تھا۔ انہاں نے عملی زندگی دا آغاز ریڈیو پاکستان پشاور توں کيتا۔ بعد وچ پشاور یونیورسٹی توں اردو وچ ایم اے تے پی ایچ ڈی کيتا تے ايسے شعبہ وچ تدریس دے پیشے توں وابستہ ہوئے۔ اس دوران اوہ دو ادبی جریدے سنگ میل تے احساس توں منسلک رہے۔ 1984ء وچ انہاں نوں اکادمی ادبیات پاکستان دا ڈائریکٹر جنرل مقرر کيتا گیا۔
فن
خاطرغزنوی جدید اردو تے ہندکو شاعری تے نثر وچ اک منفرد حیثیت دے حامل سن ۔ انہاں دی شاعری وچ انسان بولدا اے، وقت اپنی راگنی سناندا اے، ماحول اپنے نغمے الاپتا اے۔ جدید دور دی زندگی وچ جو کچھ اے، جو کچھ ہوئے سکدا اے یا جو کچھ ہونا چاہیے، اس دی انہاں گنت تصویراں خاطر دی شاعری وچ نمایاں ہوئے کے مجموعی طور اُتے اسنوں نويں زندگی دا مرقع بلکہ مورتاں بناندی نيں تے ایہی انہاں دی شاعری دی نمایاں ترین خصوصیت اے۔ انہاں مشہور غزل ملاحظہ ہو:
| گو ذرا سی بات پہ برسوں کے یارانے گئے | لیکن اتنا تو ہوا کچھ لوگ پہچانے گئے | |
| میں اِسے شہرت کہوں یا اپنی رُسوائی کہوں | مجھ سے پہلے اُس گلی میں، میرے افسانے گئے | |
| یوں تو وہ، میری رگِ جاں سے بھی تھے نزدیک تر | آنسوؤں کی دُھند میں، لیکن نہ پہچانے گئے | |
| وحشتیں کچھ اس طرح اپنا مقدر ہو گئیں | ہم جہاں پہنچے، ہمارے ساتھ ویرانے گئے | |
| اب بھی ان یادوں کی خوشبو ذہن میں محفوظ ہے | بارہا ہم جن سے گلزاروں کو مہکانے گئے | |
| کیا قیامت ہے کہ خاطر کشتۂ شب بھی تھے ہم | صبح بھی آئی تو مجرم ہم ہی گردانے گئے |
تصانیف
شاعری
روپ رنگ
خواب درخواب
شام کی چھتری
کونجاں
نثر
اُردو زبان کا مآخذ ہندکو
زندگی کے لیے پھول
پھول اور پتھر
چٹانیں اور رومان
رزم نامہ
سرحد کے رومان
پشتو متلونہ
دستار نامہ
پٹھان اور جذباتِ لطیف
خوشحال نامہ
چین نامہ
اصناف ادب
ایک کمرہ
جدید اُردو ادب
اعزازات
حکومت پاکستان نے خاطر غزنوی دی ادبی خدمات دے اعتراف دے طور اُتے صدراندی تمغا برائے حسن کارکردگی عطا کيتا۔
وفات
خاطر غزنوی 7 جولائی، 2008ء نوں پشاور، پاکستان وچ وفات پاگئے تے قبرستان رحمٰن بابا پشاور وچ آسودۂ خاک ہوئے۔
حوالے
- ↑
- ↑ ص 1011، پاکستان کرونیکل، عقیل عباس جعفری، ورثہ / فضلی سنز، کراچی، 2010ء
- ↑ ریختہ ویب، بھارت
سانچہ:پاکستانی ماہرین لسانیات