Quick Facts
Biography
Franciszek Marian Sudoł (ur. 4 października 1892 w Cieplicach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
Był synem Sebastiana i Antoniny z domu Jeleń. W Jarosławiu ukończył gimnazjum, już w trakcie nauki angażując się w działalność organizacji niepodległościowych. W 1914 wstąpił do Legionów Polskich i służył w szeregach kolejno 8, 9, 10 i 15 kompanii 2 Pułku Piechoty. 7 września 1915 awansował na chorążego, 1 lipca 1916 na podporucznika, w 1918 na kapitana. Od stycznia 1919 służył w Wojsku Polskim; był kolejno w 3 Pułku Piechoty, 8 Pułku Piechoty i 9 Pułku Piechoty. Dowodząc III batalionem w szeregach tej ostatniej formacji, a potem 2 baterią 12 Pułku Artylerii Polowej, walczył pod Brzeżanami (16–21 czerwca 1919) z wojskami ukraińskimi. Po awansie na stopień majora przez dwa miesiące pełnił obowiązki dowódcy 9 Pułku Piechoty Legionów (16 lutego – 19 kwietnia 1920). Był ranny na froncie wojny z Rosją radziecką. Od sierpnia 1920 dowodził batalionem zapasowym 9 Pułku Piechoty Legionów.
W 1927 awansowany został na podpułkownika i przeniesiony na stanowisko kwatermistrza 3 Pułku Piechoty Legionów. Rok później przeszedł do 14 Pułku Piechoty stacjonującego we Włocławku, gdzie był początkowo zastępcą dowódcy pułku. Z dniem 20 czerwca 1933 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 14 Pułku Piechoty. Z racji zajmowanego stanowiska pełnił jednocześnie funkcję komendanta garnizonu Włocławek. W latach 30. ukończył kurs dla dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Był cenionym dowódcą, wyróżnianym nagrodami przełożonych. Udzielał się także społecznie we Włocławku, w takich organizacjach jak Polski Czerwony Krzyż, Liga Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej, Liga Morska i Rzeczna, w ruchu przysposobienia wojskowego i harcerstwa. W 1936 na czele delegacji wojskowych wręczał odznakę pamiątkową pułku prezydentowi Polski Ignacemu Mościckiemu. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 15 listopada 1938 roku ówczesny generał do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych, generał brygady Władysław Bortnowski stwierdził: „oficer doświadczony o średniej inteligencji i przeciętnych talentach. Jako dowódca pułku w polu bardzo dobry. Na wyższe stanowisko się nie nadaje”.
W maju 1939 roku został dowódcą Kaliskiej Brygady Obrony Narodowej. W chwili wybuchu II wojny światowej wraz z dowództwem brygady i dwoma batalionami NO (Kępińskim i Ostrzeszowskim) przeszedł pod komendę dowódcy 10 Dywizji Piechoty walczącej w składzie Armii „Łódź”.
Nie są znane okoliczności trafienia pułkownika Sudoła do niewoli radzieckiej po 17 września 1939. Był więźniem Starobielska, zginął w Charkowie wiosną 1940.
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 awansowany został pośmiertnie do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
Ordery i Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi
Przypisy
Bibliografia
- Tomasz Wąsik, Franciszek Marian Sudoł, w: Włocławski słownik biograficzny, tom II (pod redakcją Stanisława Kunikowskiego), Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Włocławek 2005, s. 171-172 (z fotografią)
- lista ofiar zbrodni katyńskiej awansowanych w listopadzie 2007, s. 3 (dostęp: 15 listopada 2009)
Linki zewnętrzne
- Podpułkownik Franciszek Sudoł wraz z delegacją 14 pułku piechoty wręcza prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Ignacemu Mościckiemu odznakę pułkową.. Zbiory NAC on-line, 1934-10-16. [dostęp 2017-03-05].