Edward Walewander

Edward Walewander (ur. 6 grudnia 1947 w Niemirówku) – polski ksiądz, pedagog, znawca Polonii, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, kanonik honorowy Kapituły Archikatedralnej Lubelskiej, kapelan Jego Świątobliwości.

Od najmłodszych lat pozostawał pod silnym wpływem pobożności maryjnej kształtowanej przez sanktuarium krasnobrodzkie. Święcenia kapłańskie odebrał 25 stycznia 1974 z rąk Opilio Rossiego w Innsbrucku. Również w 1974 obronił magisterium z teologii na Uniwersytecie Leopolda i Franciszka w Innsbrucku (studia rozpoczął na KUL). W 1978, na tej samej uczelni, doktoryzował się (tytuł pracy brzmiał: Echa Powstania Styczniowego w prasie austriackiej) i tego samego roku powrócił do Polski. Został wikariuszem w parafii katedralnej w Lublinie. W latach 1979-1983 pracował jako prefekt studiów w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Lublinie. Od 1979 do 1982 był referentem do spraw misji w diecezji lubelskiej. Od 1982 do 1986 był referentem do spraw ekumenizmu. W latach 1984–1986 był diecezjalnym duszpasterzem rodzin. Od 1984 pełnił także funkcję sekretarza biskupa lubelskiego do spraw kontaktów z zagranicą.

Od 1 października 1980 przeszedł na Katolicki Uniwersytet Lubelski, gdzie rozpoczął pracę dydaktyczną oraz naukową. W 1987 odbył podróż naukową po Kanadzie. Od 1995 był adiunktem i w tym samym roku habilitował się na podstawie pracy Wychowanie chrześcijańskie w nauczaniu i praktyce Kościoła katolickiego na ziemiach polskich w II połowie XIX wieku. Od 1997 jest kierownikiem Katedry Pedagogiki Porównawczej w Instytucie Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych KUL. W latach 1990-2005 był dyrektorem międzywydziałowego Instytutu Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym KUL. Od 1997 jest profesorem KUL, a od 2009 profesorem nauk humanistycznych. 1997 kieruje Katedrą Pedagogiki Porównawczej na KUL (W 1998 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego KUL w tym instytucie). Pracował też w Instytucie Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym (1983–2005).

Od 1993 do 2002 był prezesem Oddziału Lubelskiego Stowarzyszenia Wspólnota Polska. Był też współzałożycielem działającego od kwietnia 1990 Lubelskiego Klubu Polonijnego. W 1993 powołany został w skład Rady Naukowej Centrum Studiów Latynoamerykańskich CESLA Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1995 był członkiem Rady Naukowej Zakładu Biografistyki Polonijnej Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, a także Kolegium Redakcyjnego Ilustrowanego Słownika Biograficznego Polonii Świata. Od 2011 pełnił rolę członka Rady Programowej Instytutu Biografistyki Polonijnej Wyższej Szkoły Humanistyczno-Przyrodniczej w Sandomierzu. Ogółem zasiada lub zasiadał w ponad dwudziestu towarzystwach naukowych, komisjach, komitetach i radach.

Główne zainteresowania i przedmioty wykładów to: pedagogika porównawcza, historia Kościoła w epoce nowożytnej, historia duchowości, pedagogika katolicka na ziemiach polskich, wychowanie duchowe w chrześcijaństwie, dziedzictwo pedagogiczne XIX wieku i okresu międzywojennego, formacja chrześcijańska, system opieki nad dzieckiem w Unii Europejskiej czy problematyka polonijna.

Wypromował 215 magistrów i 10 doktorów.

Otrzymał następujące nagrody i odznaczenia:

• nagroda naukowa im. Franciszka Skowyry (1990),
• nagroda naukowa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego (1993),
• nagroda Rektora KUL za pracę habilitacyjną (1996),
• medal 80 lat Niepodległości Estonii od Stowarzyszenia Polska-Estonia (1998),
• medal z okazji 100. rocznicy Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie (1999),
• Medal Honorowy Polonia Semper Fidelis (1999),
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta (2000),
• nagroda indywidualna II stopnia Rektora KUL (2001),
• Order Białego Krzyża (estoński, 2002),
• Medal Prezydenta Miasta Lublina (2002),
• nagroda indywidualna I stopnia Rektora KUL (2004),
• nagroda indywidualna III stopnia Rektora KUL za całokształt dorobku naukowego i szczególne osiągnięcia społeczno – organizacyjne (2007),
• medal „Serce dla Serc” (polskokatolicki, 2008),
• nagroda indywidualna III stopnia Rektora KUL (za publikacje książki Działalność wychowawcza Kościoła Lubelskiego 1939–1945, 2009),
• medal Prezydenta Miasta Lublin (2012),
• medal Zarządu Województwa Lubelskiego (2013),
• dyplom z medalem koronacyjnym sanktuarium Matki Bożej Królowej Świata – Opiekunki Ludzkich Dróg w Sokołowie Małopolskim (2014),
• dyplom z medalem Mickiewicz – Puszkin Stowarzyszenia Polska-Wschód (2014),
• odznaczenie za zasługi dla Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych (2014).

Większość odznaczeń, w tym Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przekazał jako wota do sanktuarium w Krasnobrodzie.