Dmitry Alkhazov

Դմիտրի Գեորգիի Ալխազով (փետրվարի 17 (մարտի 2), 1909, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 30, 1982(1982-06-30), Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), խորհրդահայ գիտնական արագացուցիչների ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի բնագավառում, ֆիզիկոս: Ֆիզիկա-մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1959): Լենինգրադի միջուկային ֆիզիկայի ինստիտուտի սինքրոցիկլիկտրոնի հիմնադիրներից մեկը:

Դմիտրի Ալխազովը ծնվել է 1909 թվականի փետրվարի 4-ին, Սանկտ Պետերբուրգում, վրաց ազնվականությունը ստացած հայկական ընտանիքում: Հոր պապը՝ Յակով Կայխոսրովիչ Ալխազովը, եղել է գեներալ, մայրական պապը Իվան Գլազունով է: 1928 թվականին ավարտել է Լենինգրադի թիվ 13 միջնակարգ դպրոցը: Աշխատել է որպես բանվոր, ապա՝ որպես կապի բարձրագույն դպրոցի լաբորանտ: 1930 թվականին ընդունվել է Ռադիևի պետական ինստիտուտի ֆիզիկայի ֆակուլտետ՝ որպես գիտական և տեխնիկական աշխատող: 1941 թվականին եղել է ցիկլոտրոնի լաբորատորիայի ղեկավարի տեղակալ և գիտական ղեկավար: 1942 թվականին Ալխազովը նշանակվել է ԽՍՀՄ ԳԱ ֆիզիկոտեխնիկական ինստիտուտի թիվ 4 լաբորատորիայում հատուկ առարկաների վրա աշխատելու համար, որտեղ աշխատել է մինչև 1944 թվականը: 1944 թվականին պաշտպանել է թեզը՝ «Փայլուն արտանետումների օգտագործումը որպես ցիկլոտրոնում իոնների աղբյուր»: 1945 թվականին եղել է ԽՍՀՄ ԳԱ ֆիզիկոտեխնիկական ինստիտուտի հատուկ շինարարության գիտական ղեկավար, ատոմային ծրագրի մասնակից: Վերահսկել է PhTI ցիկլոտրոնի ներդրումը: Նա միջուկային հետազոտություններ է անցկացրել իր լաբորատորիաներում: Այս շարքի աշխատանքների համար նրան շնորհվել է ԽՍՀՄ 1968 թվականի Պետական մրցանակ (որպես թիմի կազմում): Ալխազովը եղել է Լենինգրադի միջուկային ֆիզիկայի ինստիտուտի «Գատչինա» պրոտոնի սինխրոցիկլոտրոնի շինարարության վերահսկողը (1970):

Աշխատանքները վերաբերում են իոնային արագացուցիչների ֆիզիկային և տեխնիկային, միջուկային ֆիզիկային: Ալխազովի ղեկավարությամբ ստեղծվել է ԽՍՀՄ խոշորագույն ցիկլոտրոններից մեկը, ինչպես նաև ֆիզատրոնային տեղակայանք, որով հետազոտվել են արագացման ֆիզատրոնային ռեժիմի առանձնահատկությունները: Ուսումնասիրել է միջուկների կուլոնային գրգռումը՝ էապես կատարելագործելով փորձի տեխնիկական և իբրև ռմբարկող մասնիկներ օգտագործելով արագացված ծանր իոններ:

Դմիտրի Ալխազովը մահացել է 1982 թվականի հունիսի 30-ին, Լենինգրադում:

• Հայր` Գեորգի Ալխազով
• Կին` Գրեբենշչիկովա Վերա Իլյինիչնա (1908-1985):
• Որդի` Գեորգի Դմիտրիևիչ Ալխազով, ռուս միջուկային ֆիզիկոս, ֆիզիկական և մաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր:

• «Պատվո նշան» շքանշան (1947):
• ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ (1968):

• "Грузинский генералитет. (1699 - 1921г.г.) Киев 2001 г.; "Руководители Санкт-Петербурга" Изд. Дом "Нева", "Олма-Пресс" - Москва 2003 г.; газета "Санкт-Петербургские ведомости" № 16 за 22 апреля 2000 г.