Allande Agergarai

Allande Agergarai-Bordaxar (Muskildi, Zuberoa, 1943) idazlea da. Sortu dituen pastoralengatik da ezaguna.

Muskildiko Bordaxar etxekoa, ezizen hori ere erabili izan du.

Fraidea da eta lanbidez irakasle lanetan aritu da, Lurdan (Bigorra, Okzitania) lehen eta Donibane Lohizunen gero.

Egun Ziburun bizi da.

Olerki batzuk tarteka-marteka idatzi baditu ere, pastoralak idazten erakutsi du trebetasuna. Ezustea izan zen Etxahun-Iruri eta Junes Casenave izen handikoen ostean Agergaraik 1985ean pastoral ederra idaztea. Bi hauek eginak ditu:

• 1985: Allande Oihenart, Muskildi bere herriak arrakasta handiz taularatua.
• 1996: Sabin Arana Goiri, Garindainen.

Herri-antzerki mota honi buruzko ikerketa-lan batzuk ere egin ditu, batez ere frantsesez. Zuberoakoen historiaz gain Baretos ibar auzokide biarnesean egindakoez ere idatzi du. Lan aipagarria Tolosa Okzitaniako unibertsitatean aurkeztu zuen tesia, Étude comparée de Ximena, Pastorale de Pierre Bordaçarre dit Etxahun Iruri avec d' autres œuvres de la Littérature française izenburua zuena.

Osasun arazoak direla medio gutxi idazten zuela zirudienean, 2008an gai honetaz erreferentziazko lantzat jo daitekeen hau argitaratu zuen: Cent ans de pastorales en Soule eta dans les Pyrénées, 1901-2000, 2008ko uztailekoa. Ziburun kokatuta dagoen Jakintza elkartearen eskutik.

Davantek bere antologian Oihenarti dedikatutako pastoraleko zati bat eta Sabin Aranaren gainekoaz Azken khantoria jasotzen ditu zubereraren grafia zaharrean, Agergaraik hautu grafiko hori egin duelako gehienetan.

• Jean-Louis Davant: Zuberoako literaturaz. Antologia laburra, Euskaltzaindia, Bilbo, 2008; 151-156.or.

• Pastoral

• Agergarairen argitalpen batzuk, Ikas euskal pedagogia zerbitzuan.
• Elizaren eta Estatuaren loturez mintzaldi sortaz.
• Davanten Pastoralaren aldaketaz lana.
• Agergarairen fitxa, Euskal Kultura Erakundearen webgunean.