Quick Facts
Biography
Aleksander (Alexander, Alexandre) Ken (ur. 1828, 1831 lub 1835, zm. 9 lutego 1874) – polski fotograf działający w latach 60. XIX wieku w Paryżu.
Biografia Kena jest słabo rozpoznana. Był synem Szymona Kena i Marii Medelsohn. Jak podają historycy fotografii, Ken przyjechał do Paryża w 1864 lub 1865 roku, jednak przeczy temu paryski Bottin de commerce (rodzaj książki adresowej), który wymienił atelier Kena przy Boulevard Montmartre 10 już w roku 1859. Niemożliwe jest więc, aby Ken – jak podaje Ignacy Płażewski – zaczął swoją karierę w zakładzie „Walery” Stanisława Ostroroga, gdyż działało ono dopiero od lat 70. XIX w.
W 1859 r. Ken wystawiał swoje zdjęcia na ekspozycji Société française de photographie, a rok później został członkiem tego towarzystwa. W 1860 r. opatentował urządzenie będące rodzajem przysłony, przy pomocy której wykonał zdjęcia prezentowane na wystawie z 1859 r. W 1861 r. wynajął jedno piętro budynku przy rue Montmartre 10-12 z dwoma mieszkaniami, z których jedno służyło za atelier.
W 1864 roku Ken opublikował Dissertations historiques, artistiques et scientifiques sur la photographie (Rozważania historyczne, artystyczne i naukowe o fotografii) – jedną z pierwszych w historii publikację poświęconą estetyce fotografii. W opracowaniu tym Ken m.in. wyraził pogląd, że każda praca, która wyraża i wywołuje uczucia, jest dziełem sztuki, bez względu na to, jakimi narzędziami została stworzona. Także fotografia może zatem być sztuką.
Dzięki zachowanym do dziś fotografiom wiadomo, że oprócz fotografii portretowej Ken zajmował się także wykonywaniem zdjęć (czasami niekonwencjonalnych i odważnych) tancerek i aktorek wodewilowych. Fotografował również dzieła sztuki i wykonywał zdjęcia stereoskopowe.
W 1865 roku z nieznanego powodu Ken sprzedał zakład fotografowi Émilowi Lucienowi Bondonneau, który pod nazwą „Alexandre Ken” działał do 1878 roku. Prawdopodobnie już po sprzedaży, czyli za czasów Bondonneau, powstała filia atelier w Londynie przy 213 Regent Street. Ken przeprowadził się do mieszkania przy rue Faubourg-Saint-Honoré 111, gdzie w 1874 roku zmarł.
Bibliografia
- Małgorzata Maria Grąbczewska, „Aby z odbitki uczynić dzieło sztuki”, czyli teoria fotografii Aleksandra Kena [w:] Wielkie i małe historie fotografii, red. Danuta Jackiewicz, Zofia Jurkowlaniec, Warszawa 2014, s. 5-15.
- Małgorzata Maria Grąbczewska, Polscy fotografowie w Paryżu w drugiej połowie XIX wieku – zarys problematyki, „Dagerotyp” 2008, nr 17, s. 7-30.
- Zbigniew Tomaszczuk, Aleksander Ken ur. 1928 – zm. ? [w:] Polska fotografia artystyczna. IV sympozjum historyczne. 150 lat fotografii 1869-1989. Szczecin 19, 20, 21 maja 1989, cz. 1, Szczecin [1989?], s. 55-61.