Aleksander Holas

Aleksander Holas (ur. 1911, zm. 27 czerwca 1993) – polski architekt i konserwator zabytków.

W 1939 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. Po 1945 zatrudniony w Urzędzie Miejskim w Gnieźnie. Potem przeniósł się do Poznania, gdzie pracował w biurze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (do 1969). W latach 1960-1964 w Zakładzie Projektowania i Usług Inwestycyjnych Inwestprojekt. Potem w Pracowniach Konserwacji Zabytków w Poznaniu. W latach 1960-1980 był głównym architektem kurii metropolitalnych w Gnieźnie i Poznaniu. Odkrywca portalu romańskiego w kościele ponorbertańskim w Strzelnie.

Dzieła:

• odbudowa Starego Miasta w Poznaniu po zniszczeniach II wojny światowej (np. Pałac Działyńskich i Górków) – współudział,
• rekonstrukcja kościoła bernardyńskiego w Poznaniu – współudział,
• regotyzacja katedry gnieźnieńskiej – współudział,
• remont konserwatorski kościoła w Gieczu – współudział,
• ponad 50 kościołów na terenie Polski, m.in.:
  • kościół Chrystusa Odkupiciela w Poznaniu,
  • kościół św. Brata Alberta Chmielowskiego w Częstochowie,
  • Kolegiata Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Pile,
  • kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Orzechowie,
  • kościół św. Andrzeja Boboli w Poznaniu,
  • kościół św. Izydora w Biadkach,
  • kościół Chrystusa Wieczystego Kapłana w Gnieźnie,
  • kościół św. Janów w Pile,
  • kościół św. Bartłomieja Apostoła w Smólniku,
  • kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny i św. Wojciecha w Sędzinach
  • kościół Najświętszego Serca Jezusa w Śremie,
  • kościół św. Józefa Robotnika w Kraśniku,
  • kościół św. Józefa Oblubieńca NMP we Wręczycy,
  • kościół św. Marcina w Chwalborzycach,
  • kościół św. Antoniego Padewskiego w Poznaniu (Starołęka) – poprawki do projektu Rogera Sławskiego.

Według Izabeli Pileckiej-Lasik (historyka sztuki) realizacje Holasa były przykładem modernistycznego oderwania się od szeroko rozumianej tradycji chrześcijańskiej. Jego kościoły przypominały prostopadłościenne formy świeckie – domów jednorodzinnych, hal sportowych, czy fabrycznych i same z siebie nie tworzyły przestrzeni sakralnych.

• Kościół Chrystusa Odkupiciela w Poznaniu

• Kościół św. Brata Alberta w Częstochowie

• Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Orzechowie

• kościół św. Andrzeja Boboli w Poznaniu

• Kościół św. Izydora w Biadkach

• Kościół Chrystusa Wieczystego Kapłana w Gnieźnie

• Kaplica na cmentarzu parafialnym w Mogilnie