Aleksander Benedykt Wyhowski
Quick Facts
Biography
Aleksander Benedykt Wyhowski herbu Abdank (1649 – zm. 28 grudnia 1714 roku na zamku w Torczynie) – duchowny katolicki, opat benedyktynów na Św. Krzyżu (1690-1705) – biskup łucki, mianowany przez Jana III Sobieskiego w kwietniu 1696 referendarzem wielkim litewskim, opat sieciechowski. Zaufany Augusta II. Objęty ekskomuniką przez papieża Aleksandra VIII za siłowe wejście na stołek opaci w Klasztorze łysogórskim.
Był członkiem konfederacji sandomierskiej 1704 roku.
Okres w opactwie łysogórskim
Nominację do stołu opaciego na Świętym Krzyżu otrzymał w roku 1689. Opat po spornej elekcji od 10 stycznia 1690 – do 1705. Wcześniej sekretarz królewski Jana III Sobieskiego.
Wprowadzony do klasztoru siłą wbrew woli konwentu, którywybrał swojego opata Krystyna Mireckiego zatwierdzonego przez papieża Innocentego XI.
Na elekcji w roku 1689 pomimo wsparcia delegatów królewskich, nuncjusza i ówczesnego biskupa uzyskał zaledwie jeden głos poparcia.
Dnia 10 stycznia 1690 r. odbyła się druga elekcja, na której podstępem oddalono Mireckiego i jego niektórych zwolenników, przez co skłonił Wychowski pozostałych do oddaniu głosu na siebie.
Został więc Wychowski opatem – objął stół i dobra z woli króla, ale wbrew woli papieskiej Aleksandra VIII, który Klasztor Łysogórski i osobę opata obłożył ekskomuniką. O jej zniesienie starał się bezskutecznie w Rzymie ks. Wotaw roku 1697.
W końcu papież Klemens XI około 1705-6 roku zmusił Wychowskiego do ustąpienia z dóbr opackich.
Współczesny Wychowskiemu kronikarz klasztoru o.Jacek Jabłoński przestawia opata jako dobroczyńcę , który własnym nakładem odbudował mury klasztorne, szczodrobliwie ozdobił kościół aparatami, a na górze (w klasztorze) i dole (w Starej Słupi) swoim sukcesorom przyzwoite rezydencje pozostawił
Uwagi
W cytowanej w bibliografii literaturze tj. Derwich, Gacki, Jabłoński nazwisko opata podawane jest w pisowni „Wychowski” nie zaś „Wyhowski” jak w tytule artykułu.
W Herbarzu Polskim Kaspra Niesieckiego występuje opis rodu Wyhowskich, Aleksander (biskup łucki) pisany jest Wyhowski.
W opisach biograficznych biskupa, fakt zasiadania na stołku opacim w klasztorze świętokrzyskim pomijany jest zwykle milczeniem.
Przypisy
Bibliografia
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII, Warszawa, 1880–1902, ss. 405-406.
- Jacek Jabłoński. Drzewo żywota z raiu Naprzód na Górze Jerozolimskiey Kalwaryi,.... . Kraków 1736-38: Jakub Matyjaszkiewicz.
- Marek Derwich: Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r.. Wrocław 2000: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-904219-4-1.
- Józef Gacki: Benedyktyński klasztor na Łysej Górze. Wyd. Wydawnictwo Jedność. Kielce 2006: Benedyktyński klasztor na Łysej Górze. ISBN 83-7442-389-7.
Biskupi łuccy | |
---|---|
Biskupi łuccy | |
Diecezja włodzimierska 1375-1425 |
|
Diecezja łucka 1358-1946 i od 1998 |
|
Diecezja włodzimierska 1375-1425 |
|
Diecezja łucka 1358-1946 i od 1998 |
|
Poprzednik Hieronim Komornicki | Opat Łysogórski 1690-1705 | Następca Krystyn Mirecki |
- ISNI: 0000 0003 8157 784X
- VIAF: 261617532
- WorldCat