Adolf Łojkiewicz
Quick Facts
Biography
Adolf Łojkiewicz vel Kaczmarek ps. „Ryś 2”, „Wilk 2” (ur. 8 stycznia 1895 w Buciłach (powiat szczuczyński (województwo nowogródzkie)), zm. 17 maja 1952 w Katowicach) – polski chemik, żołnierz armii Imperium Rosyjskiego, oficer Wojska Polskiego, Armii Andersa, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, major uzbrojenia, cichociemny.
Życiorys
Adolf Łojkiewicz urodził się 8 stycznia 1895 roku w Buciłach, w powiecie szczuczyńskim, w rodzinie Wincentego, robotnika kolejowego, i Ludwiki z domu Wyszyńskiej.
W latach 1914–1918 służył w armii carskiej. Za męstwo został odznaczony Krzyżem Zasługi Wojskowego Orderu Świętego Jerzego. W 1918 roku wstąpił w szeregi I Korpusu Polskiego w Rosji. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził kompanią w 57 pułku piechoty Wielkopolskiej (w latach 1919–1922). Za udział w wojnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
W okresie międzywojennym przeszedł w stan spoczynku, ukończył studia chemiczne i pracował w Instytucie Badań Materiałów Uzbrojenia. W 1934 roku, jako kapitan stanu spoczynku uzbrojenia, pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”.
We wrześniu 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym 18 Dywizji Piechoty. Od 3 do 15 września brał udział w obronie Białegostoku – był szefem sztabu i jednocześnie dowódcą batalionu marszowego, a następnie dowódcą batalionu w 42 pułku piechoty. W nocy z 18 na 19 września przekroczył granicę polsko-litewską. Został internowany na Litwie, wydany ZSRR i w czerwcu 1940 roku zesłany na Syberię. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski, od sierpnia 1941 roku pracował jako szef uzbrojenia w Ośrodku Organizacyjnym Armii Andersa. Następnie służył w szefostwie uzbrojenia 7 Dywizji Piechoty i dowództwa Armii Polskiej na Wschodzie. Po przejściu szlaku bojowego do Włoch zgłosił się do służby w kraju. We Włoszech odbył przeszkolenie ze specjalnością w dywersji i został zaprzysiężony 14 lutego 1944 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza.
Został zrzucony w Polsce w nocy z 30 na 31 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 30” dowodzonej przez mjr. naw. Eugeniusza Arciuszkiewicza i przydzielony do Wydziału Uzbrojenia „Leśnictwo” Oddziału IV Kwatermistrzowskiego Komendy Głównej AK na stanowisko oficera szefostwa uzbrojenia.
W powstaniu warszawskim był szefem sztabu i zastępcą dowódcy Zgrupowania „Leśnik”. 18 albo 25 sierpnia dowódca Zgrupowania Jerzy Szypowski został ciężko ranny. Od tego momentu Łojkiewicz przejął dowodzenie Zgrupowaniem. Brał udział w walkach Zgrupowania o: Leszno, Mirów, Muranów, getto, północną linię obrony Starego Miasta (w tym o PWPW), ul. Zakroczymską. 28 sierpnia był ranny broniąc PWPW (w czasie walk o PWPW Zgrupowanie straciło 80% swojego składu). We wrześniu walczył w Obwodzie Śródmieście. Po upadku powstania dostał się do niewoli niemieckiej.
Po wojnie pozostał w kraju. Od kwietnia 1945 roku pracował w Państwowym Zjednoczeniu Przemysłu Olejarskiego w Zabrzu (na stanowisku głównego technologa, do 1946 roku) i w Śląskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego i Chemicznego w Katowicach (od 1946 roku), a następnie w Szopienicach, jako dyrektor techniczny.
Adolf Łojkiewicz był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Helena z domu Sieg. Miał z nią dwie córki: Halinę (ur. w 1921 roku) i Ligię (ur. w 1923 roku) zamężną Plichtę. Po śmierci żony w 1931 roku ożenił się z Henryką Borowską (ur. w 1910 roku), z którą miał także dwie córki: Annę zamężną Skoldę (ur. w 1932 roku) i Bogumiłę (ur. w 1937 roku) zamężną Wolińską.
Awanse
- podporucznik –
- porucznik –
- kapitan – 1 czerwca 1919 roku
- major – 1944
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie (1921)
- Krzyż Zasługi Wojskowego Orderu Świętego Jerzego.
Przypisy
Bibliografia
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 82–83. ISBN 83-902499-0-1.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 358. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 236–237.