Adam Glapa

Adam Glapa (ur. 4 maja 1916 w Grodzisku Wielkopolskim, zm. 7 lipca 2000 w Poznaniu) – polski etnograf, nauczyciel, badacz terenowy, społecznik i popularyzator kultury ludowej.

Uczył się w Seminarium nauczycielskim w Lesznie, które ukończył w 1936 roku. Po jego ukończeniu pracował jako prywatny nauczyciel w Pakosławiu pod Lwówkiem, potem pracował w szkole zawodowej w Swarzędzu i Zbąszyniu do 1939 roku. Podczas II wojny światowej był ścigany przez władze okupacyjne za przynależność do Związku Zachodniego Polaków w Zbąszyniu. Uciekł do Poznania, w którym zamieszkał. Pracował w zakładzie fotograficznym Foto-Stewner ze Stanisławem Kuszą. Razem z nim oraz Janem z Domachowa Bzdęgą i Zygmuntem Brychcym nakręcił dwa filmy: Wieczornica ludowa i Z szarych dni.

W 1945 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Poznańskim, na kierunku etnografia z etnologią i prehistorią. Pracę magisterską dotyczącą stroju szamotulskiego, a przygotowaną pod kierunkiem Eugeniusza Frankowskiego obronił w 1950 r. W 1961 r. obronił pracę doktorską pt. „Strój międzyrzecko-babimojski (lubuski) na tle ubiorów wielkopolskich” przygotowaną pod kierunkiem Józefa Gajka na Uniwersytecie Wrocławskim.

W latach powojennych współorganizował zakładanie zespołów regionalnych w Szamotułach, Dąbrówce Wielkopolskiej, Kościanie. Grodzisku i Podmoklach oraz ogniska muzyczne w Zbąszyniu i Włoszakowicach.

Pracował w Muzeum Narodowym w Poznaniu organizując ekspozycję etnograficzną w Poznaniu, a potem w pałacu w Rogalinie. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, w latach 1945-1962 pracował w nim na stanowisku redaktora technicznego. W latach 1962-1972 pracował w Pałacu Kultury w Poznaniu.

Prowadził badania terenowe na terenie Wielkopolski i Lubuskiego. Główne obszary zainteresowań to: kultura ludowa, sztuka ludowa, folklor, strój ludowy, historia i dzieje ruchu ludowego. Opublikował ponad 70 artykułów naukowych. Był członkiem zespołu badawczego, który pod kierunkiem Józefa Burszty prowadził badania terenowe na obszarze Wielkopolski. Opublikował 2 rozdziały (Ubiór chłopski i Z zagadnień higieny) w monografii zbiorowej pt. „Kultura ludowa Wielkopolski” . Publikował na łamach czasopism „Lud”, „Literatura ludowa”, „Polska Sztuka Ludowa”. W Cyfrowym Archiwum im. Józefa Burszty znajdują się fotografie z prowadzonych przez niego badań terenowych.

W 1941 roku ożenił się z Marią W. Jakubowską (ur. 18 listopada 1920), z którą miał trójkę dzieci (córkę i dwóch synów). Po jej śmierci w 1977 roku, ożenił się powtórnie w 1978 roku z Romaną Redler. Zmarł 7 lipca 2000 roku w Poznaniu, jest pochowany na Cmentarzu Miłostowskim (pole 34, kwatera 4, rząd 8, miejsce 1). Jego wnuczką jest dr Jowita Wycisk, psycholog.

Zasłużony Działacz Kultury (1968), Medal za Zasługi dla Obronności Kraju (1970), Odznaka Honorowa miasta Poznania (1971), Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego (1976), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1980), Wielki Medal w 40. rocznicę Wyzwolenia Poznania (1945).

• Strój szamotulski, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 4, cz. II Wielkopolska, z. 1, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1951.
• Strój dzierżacki, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 8, cz. II Wielkopolska, z. 2, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1953.
• Antoni Twardowski, nieznany rzeźbiarz ludowy, „Polska Sztuka Ludowa - Konteksty”, 1954, t. 8, z. 4, s. 252-263.
• Przyczynek do badań etnograficznych i konserwacji zabytków kultury ludowej na Pomorzu Zachodnim, „Polska Sztuka Ludowa - Konteksty”, 1954, t. 8, z. 3.
• Zagadnienie rozwarstwienia wsi wielkopolskiej w świetle opisów odzieży ludowej Oskara Kolberga, „Lud”, 1955, t. 42, cz. 1, s. 69-114.
• Strój lubuski (międzyrzecko-babimojski), seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 16, cz. II Wielkopolska, z. 4, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1956.
• Tańce i zabawy wielkopolskie (razem z Alfonsem Kowalskim), seria: „Biblioteka popularna”, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1961.