Quick Facts
Biography
ابوالقاسم فنایی (متولد ۱۳۳۸) فیلسوف اخلاق و الهی‌دان ایرانی و مدرس دانشگاه مفید است.
تحصیلات
فنایی دانش‌آموخته درس خارج فقه در حوزه علمیه قم، کارشناسی ارشد رشتهٔ الهیات و معارف اسلامی از دانشگاه قم و کارشناسی ارشد و دکترا در فلسفه اخلاق از دانشگاه شفیلد است. او دوره کارشناسی ارشد را با نگارش پایان‌نامه‌ای تحت عنوان «فلسفه اخلاق در قرن بیستم اثر مری وارنوک» به راهنمایی احمد احمدی و مشاوره مصطفی ملکیان به پایان برد. او در سال ۲۰۰۳ از رساله دکتری خود دربارهٔ معرفت‌شناسی اخلاقی به راهنمایی رابرت استرن و ریچارد جویس دفاع کرد.
دیدگاه‌ها
فنایی در آثار خود بر تقدم اخلاق بر فقه تأکید می‌کند.وی از موضع فیلسوف و اسلام‌شناس بر نوسازی فهم دینی در چارچوب عقلانیت تأکید می‌ورزد، تخصص فنائی در اپیستمولوژی و فلسفه اخلاق مدرن و اجتهاد سنتی، تمرکز و پژووهش‌های هدفمند او در مبانی دین‌شناسی و اخلاق، مواجهه انتقادی با میراث اسلام شناسان سنتی در فلسفه، کلام، اصول و فقه، و همچنین نقد عالمانة چهره‌های شاخص اسلام‌شناسی مدرن ( مانند عبدالکریم سروش)، گفتمان بسیار متفاوتی را در آثار او شکل داده است. بیان شیوا، استدلال‌های دقیق و نقدهای عالمانه از ویژگی آثار اوست سید حسن اسلامی و مسعود صادقی به نقد دیدگاه‌های فنایی پرداخته‌اند. در شماره هفده مجله مهرنامه، بخش اعظم «کتاب‌نامه» (تحت عنوان «مرحله بعدی روشنفکری دینی») به معرفی و نقد کتاب «اخلاق دین‌شناسی» اثر فنایی اختصاص دارد. این بخش شامل مصاحبه‌ای مفصل با ابوالقاسم فنایی و همچنین مقالاتی از اصغر زارع کهنمویی، علیرضا علوی‌تبار و محمدرضا جلایی‌پور است. جلایی‌پور در مقاله خود می‌نویسد:
نسخه‌ای از کتاب «اخلاق دین‌شناسی» دکتر ابوالقاسم فنایی را پیش از انتشار نزد یکی از برجسته‌ترین روشنفکران ایرانی بردم و گفتم به نظرم بهترین کتاب سال‌های اخیر در سنت «روشنفکری دینی» است. با وجود آن که اهل اغراق و تملق نیست، بعد از خواندن کتاب گفت: «به نظرم غنی‌ترین کتاب سنت روشنفکری دینی در تمام سال‌های پس از انقلاب است و خردپسندانه‌ترین الگوی دفاع از دین و نقد اخلاقی دین رسمی».
کتاب « حدیث نواندیشان دینی» به شرح دیدگاه های وی پرداخته است.
کتاب‌ها
- فلسفه اخلاق در قرن بیستم، مری وارنوک، ابوالقاسم فنایی (مترجم)، قم: بوستان کتاب قم، ۱۳۸۰
- دین در ترازوی اخلاق: نسبت میان اخلاق دینی و اخلاق سکولار، ابوالقاسم فنایی، تهران: انتشارات صراط، ۱۳۸۴
- اخلاق دین‌شناسی: پژوهشی در مبانی معرفتی و اخلاقی فقه، ابوالقاسم فنایی، تهران: نگاه معاصر، ۱۳۸۹
- اخلاق دین داری، در دست نگارش
- اخلاق تفکر اخلاقی (رساله دکتری)، در دست ترجمه
منابع
- ↑ اسلام و حقوق زنان
- ↑ فقه را به جای اخلاق ننشانیم (گفتگو با ابوالقاسم فنایی)
- ↑ اخلاق و دین: همنشینی یا جانشینی (گفتگو با ابوالقاسم فنایی)
- ↑ «رویه‌های متفاوت نسبت دین و مدرنیته از نظر ملکیان». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۱۲.
- ↑ "مری"&LPhrase=مری پایان‌نامه
- ↑ «Recent MPhil and PhD theses titles and supervisors». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۵.
- ↑ نشست علمی «خدمات فلسفه اخلاق در قلمرو فقه» برگزار شد
- ↑ فنایی و عدم پایبندی به استانداردهای تحقیق روشمند
- ↑ مجله مهرنامه، سال دوم، آذر ۱۳۹۰، شماره پیاپی ۱۷
- ↑ «حدیث نواندیشان دینی، یک نسل پس از عبدالکریم سروش» ، سید هادی طباطبایی، انتشارات کویر، ۱۳۹۷
- ↑ «دین در ترازوی اخلاق»
پیوند به بیرون
 | مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ابوالقاسم فنایی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |