Witold Friedensberg

Witold Friedensberg (ur. 13 kwietnia 1925 w Warszawie, zm. 11 maja 1997 tamże) – polski chirurg, specjalista w dziedzinie medycyny lotniczej.

Życiorys

Młodość

Wybuch II wojny światowej uniemożliwił mu rozpoczęcie nauki w Gimnazjum i Liceum im. Joachima Lelewela, w związku z tym uczył się na tajnych kompletach, gdzie w 1944 złożył egzamin dojrzałości. Walczył w powstaniu warszawskim, pod koniec sierpnia został aresztowany na Woli i przetransportowany do Arbeitslager Landeshut, gdzie został początkowo osadzony w celi śmierci. Po wyzwoleniu obozu powrócił do Warszawy i rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, równocześnie od 1946 był wolontariuszem w Zakładzie Anatomii Prawidłowej Człowieka, którym kierował prof. Roman Poplewski.

Początki pracy zawodowej

Od 1950 przez dwa lata był asystentem w Zakładzie Chirurgii Operacyjnej i Anatomii Topograficznej Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej, 16 lutego 1952 uzyskał tytuł lekarza. 1 kwietnia 1952 został powołany do czynnej służby wojskowej i skierowany na 23 Kurs Przeszkolenia Oficerów, po jego zakończeniu otrzymał awans do stopnia podporucznika. Następnie skierowano go do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, gdzie został starszym lekarzem eskadry lotniczej oraz kierownikiem izby chorych. Równocześnie pracował na Oddziale Chirurgicznym Garnizonowego Szpitala Lotniczego, a od 1955 był ordynatorem Oddziału Chirurgicznego w dęblińskim Szpitalu Lotniczym. W marcu 1957 zajął identyczne stanowisko w Szpitalu Lotniczym w Otwocku, dwa miesiące później otrzymał przeniesienie do podlegającemu Wojskowemu Instytutowi Medycyny Lotniczej Centrum Badań Lotniczo-Lekarskich z Ośrodkiem Klinicznym w Otwocku. Został tam starszym asystentem na Oddziale Chirurgicznym pod kierunkiem prof. Tadeusza Butkiewicza. Również w maju 1957 uzyskał specjalizację I stopnia z chirurgii ogólnej, a po sześciu miesiącach II stopnia z medycyny lotniczej.

Praca w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej (WIML)

Od 1960 pracował w Wojewódzkim Instytucie Medycyny Lotniczej, na Oddziale Chirurgii Urazowej z Pracownią Traumatologii Lotniczej i Eksperymentalnej Ośrodka Patofizjologii Lotniczej. W tym samym czasie rozpoczął pracę wykładowcy chirurgii ogólnej w działającym przy WIML Studium Kształcenia Podyplomowego Lekarzy Lotniczych, a także pracę chirurga specjalisty w ZOZ Warszawa-Wola. Uchwałą Rady Naukowej Wydziału Lekarskiego łódzkiej Wojskowej Akademii Medycznej w dniu 11 czerwca 1963 Witold Friedensberg uzyskał stopień doktora medycyny na podstawie pracy "Urazy lotników powstające podczas katapultowania", której promotorem był prof. Tadeusz Butkiewicz. W 1964 uzyskał II stopień specjalizacji, a w grudniu 1965 etat adiunkta Kliniki Chirurgicznej WIML. W latach 1972-1973 odbył staż w Instytucie Chirurgii Akademii Medycznej w Warszawie pod kierunkiem prof. Jana Nielubowicza, a następnie został Głównym Chirurgiem Wojsk Lotniczych i pełnił obowiązki kierownika Kliniki Chirurgicznej WIML, trzy lata później objął etat kierownika i pełnił tę funkcję do 1991. Zainicjował powstanie w 1975 Ośrodka Diagnostyki Choroby Wibracyjnej, który zorganizowano przy Klinice Chirurgii WIML. W 1976 rozpoczął współpracę z Instytutem Ekologii Polskiej Akademii Nauk, która polegała na przeprowadzaniu badań uczestników wypraw polarnych i zapewnianiu opieki medycznej tych wypraw. 25 kwietnia 1978 w uznaniu dorobku zawodowego i po przedstawieniu rozprawy "Zmiany w układzie naczyniowym kończyn dolnych pilotów latających na śmigłowcach" Witold Friedensberg uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1979 wszedł w skład komitetu redakcyjnego Medycyny Lotniczej i zasiadał w nim do przejścia na emeryturę w 1991. Z jego inicjatywy od 1983 w Klinice Chirurgicznej rozpoczął działalność gabinet diagnostyki chorób naczyniowych z punktem badań ultrasonograficznych, ponadto zainicjował współpracę Kliniki z Główną Wojskową Komisją Lotniczo-Lekarską WIML, Zakładem Patofizjologii oraz Instytutem Chorób Naczyń Akademii Medycznej w Warszawie. W 1984 Witold Friedensberg został powołany na członka Rady Naukowej WIML, w której zasiadał przez osiem lat. Równocześnie powierzono mu nadzór nad pracą dydaktyczną oddziału chirurgicznego V Szpitala Wojskowego w Dęblinie. Dwa lata później uzyskał mianowanie na stanowisko docenta, a w 1989 na wniosek Rady Naukowej WIML nadano mu tytuł profesora nadzwyczajnego nauk medycznych. W dniu 2 października 1991 oficjalnie przeszedł w stan spoczynku, ale pozostał w WIML jako konsultant Kliniki Chirurgicznej.

Zmarł 11 maja 1997, spoczywa na Cmentarzu Bródnowskim (kw. 27G, rząd 1, grób 15).

Odznaczenia

• 1972 - Złoty Krzyż Zasługi;
• 1975 - Nagroda Ministra Obrony Narodowej za pracę "Wpływ wibracji na powstawanie zmian w tętnicach kończyn dolnych u pilotów i nowe metody rozpoznawania wczesnych okresów choroby wibracyjnej", wspólnie z dr. Jerzym Gajewskim;
• 1977 - Nagroda Ministra Obrony Narodowej I stopnia za pracę zbiorową "Medycyna Lotnicza i Kosmiczna";
• 1978 - Medal Komisji Edukacji Narodowej;
• 1979 - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski;
• 1982 - Medal "Zasłużony dla lotnictwa";
• Odznaczenia Polskiego Czerwonego Krzyża.

Działalność naukowa

Witold Friedensberg działał naukowo w:

• Polskim Towarzystwie Chirurgicznym,
• Polskim Towarzystwie Astronautycznym,
• Stowarzyszeniu Autorów Polskich,
• Klubie Pisarzy Wojskowych,
• Polskim Towarzystwie Lekarskim,
• Polskim Towarzystwie Medycyny Lotniczej i Kosmicznej

Współpracował również z:

• Oddziałem Warszawskim Towarzystwa Chirurgów Polskich,
• Zakładem Ekologii Polskiej Akademii Nauk,
• Instytutem Chorób Naczyń Akademii Medycznej w Warszawie.

Dorobek naukowy

Witold Friedensberg był autorem i współautorem 92 prac naukowych, które publikował na łamach:

• "Medycyny lotniczej",
• "Polskiego Przeglądu Chirurgicznego",
• "Lekarza wojskowego",
• "Wiadomości lekarskich",
• "Postępów astronautyki",
• "Anestezjologii reanimacyjnej i intensywnej terapii".

Bibliografia

• Elżbieta Zakrzewska "Zasłużeni dla Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej: Ppłk. prof. dr. hab. n. med. Witold Friedensberg" Zakład Organizacji Nauki WIML, Polski Przegląd Medycyny Lotniczej nr. 4, tom. 10, październik-grudzień 2004 rok. s. 417-431.
• Monografia Cmentarz Bródnowski, praca zbiorowa, Urząd Dzielnicy Warszawa-Targówek, Warszawa 2007 s. 148 ​ISBN 978-83-920764-0-0​ (formalnie błędny numer ISBN)