Teodor Leon Zaniewski

Teodor Leon Zaniewski (ur. 5 lub 10 maja 1897 w Suwałkach, zm. 6 czerwca 1975 w Londynie) – pułkownik saperów Wojska Polskiego.

Życiorys

Teodor Leon Zaniewski urodził się 5 lub 10 maja 1897 roku w Suwałkach. W latach młodzieńczych uczęszczał do gimnazjum w Suwałkach, gdzie w ławie szkolnej rozpoczął działalność niepodległościową. W 1916 roku, po zdaniu matury w polskiej szkole realnej w Moskwie, został powołany do wojska i skierowany do Oficerskiej Szkoły Inżynierii w Petersburgu. Jesienią 1917 roku, podczas zamieszek rewolucyjnych, z grupą Polaków uciekł z jednostki rosyjskiej. Dotarł do I Korpusu Polskiego w Rosji i otrzymał przydział do Legionu Oficerskiego, w składzie którego jako miner brał udział w walkach o Twierdzę Bobrujską.

Na początku 1918 roku wrócił do kraju do kompanii zapasowej VI Batalionu Saperów, a następnie został przeniesiony do organizującego się Suwalskiego Pułku Piechoty, w którym organizował kompanię techniczną. Jako dowódca tej kompanii w składzie 1 Dywizji Litewsko -Białoruskiej, a następnie 41 pułku piechoty wziął udział w walkach z bolszewikami.

Po wojnie, w latach 1921-1926, służył w 3 Pułku Saperów Wileńskich na stanowisku dowódcy kompanii saperów. Następnie był kierownikiem Referatu Fortyfikacyjnego w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie. W 1929 roku został szefem saperów 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. 5 stycznia 1931 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni Kurs 1930–1932. Kursu nie ukończył i nie otrzymał dyplomu naukowego oficera dyplomowanego. Z dniem 1 listopada 1932 roku został przeniesiony do 6 Batalionu Saperów w Brześciu, w którym pełnił służbę na stanowisku adiutanta batalionu. W latach 1935–1937 był szefem Wydziału Ogólnego w Dowództwie Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Wraz z wydzieloną grupą oficerów pracował nad „motoryzacją saperów” – do pospiesznego zakładania pól minowych oraz niszczenia mostów i dróg, a także „szybkich oddziałów mostowych”- do budowy mostów pontonowych. Od 8 lipca 1939 roku do września 1939 roku był dowódcą Batalionu Mostowego w Kazuniu. Jednocześnie pełnił funkcję redaktora Przeglądu Saperskiego.

W kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził Grupą Mostową. Kierował budową i utrzymaniem mostów pontonowych w środkowym biegu Wisty, czym stworzył warunki do wykonania manewru operacyjnego wojsk.

Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji, gdzie został dowódcą saperów 1 Dywizji Grenadierów. Po kapitulacji Francji przebywał w obozie jenieckim w Niemczech.

Po wojnie osiedlił się w Anglii. Aktywnie działał w Stowarzyszeniu Polskich Saperów na Obczyźnie, w którym rozpoczął pracę nad historią saperów.

Awanse

• podporucznik
• porucznik – ze starszeństwem od 1 czerwca 1919
• kapitan- ze starszeństwem od 1 lipca 1923
• major- ze starszeństwem od 1 stycznia 1935
• podpułkownik- ze starszeństwem od 19 marca 1939
• pułkownik -?

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari „Za dokonany wypad na tyły nieprzyjaciela pod Kijowem i wysadzenie mostu kolejowego”
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych – sześciokrotnie.
• Złoty Krzyż Zasługi – dwukrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi- 1925
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”

Opinie

Był oficerem o dużych zaletach osobistych – pracowitym i obowiązkowym, dobrym organizatorem, inteligentnym, o wyjątkowej umiejętności kierowania ludźmi.

Przypisy

Bibliografia

• Zdzisław Barszczewski, Władysław Jasieński: Sylwetki saperów. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2001. ISBN 83-11-09287-7.
• Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
• Roczniki oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939; stan na dzień 23 marca 1939. Księgarnia, 2006.
• „Spis oficerów służących czynnie w dniu 1 czerwca 1921”