Tadeusz Wyrwa-Furgalski

Tadeusz Furgalski ps. „Wyrwa” (ur. 3 czerwca 1890 w Rzeszowie, zm. 6/7 lipca 1916 w Maniewiczach) – major Legionów Polskich.

Życiorys

Syn Antoniego (notariusz) i Heleny z domu Grychowskiej. Był starszym bratem Teodora Furgalskiego. W 1909 roku ukończył I Gimnazjum w Rzeszowie i podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie na kierunku geologia.

Był członkiem Związku Walki Czynnej, uczestniczył w organizowaniu i szkoleniu członków Związku Strzeleckiego. Ukończył kurs wyższy (szkołę oficerską). Był jednym z 66 słuchaczy kursu wyższego odznaczonych przez Józefa Piłsudskiego znakiem oficerskim „Parasolem”.

W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Józefa Piłsudskiego. Objął dowództwo IV batalionu I brygady. W czasie I wojny światowej. W listopadzie brał udział w bitwie pod Krzywopłotami, w 1915 roku walczył pod Konarami, a następnie nad Bugiem, Stochodem i Styrem. W czasie tych walk został awansowany do stopnia majora. 2 czerwca 1915 roku objął komendę Batalionu Uzupełniającego Nr I Polskich Legionów. Pełnił funkcję dowódcy I batalionu 1 Pułku Piechoty oraz dowódcy II batalionu w 5 Pułku Piechoty w składzie I Brygady.

W bitwie pod Kostiuchnówką jego batalion wyróżnił się w obronie Polskiej Góry, odpierając ataki armii Brusiłowa w czasie ofensywy letniej. Po przerwaniu przez Rosjan linii frontu wycofał się na linię Stochodu. W trakcie odwrotu macierzysty pułk Furgalskiego pobłądził. Padający ze zmęczenia żołnierze nie mieli już sił na przeprowadzenie rozpoznania. Podjęli się tego Leon Berbecki z Wyrwą-Furgalskim. Natrafili na konny patrol rosyjski, który oddał do nich z bliska salwę karabinową. Berbecki został ciężko ranny, a Wyrwa poległ. Miało to miejsce w okolicy miejscowości Maniewicze w nocy z 6 na 7 lipca 1916 roku. Podkomendni przez pewien czas nieśli ciało majora, lecz zagrożenie ze strony Rosjan zmusiło ich do pozostawienia go. Pochowany został przez Rosjan. Miejsce jego spoczynku jest nieznane.

Pośmiertnie awansowany został do stopnia podpułkownika.

We Lwowie jego patronat przyjął oddział Związku Strzeleckiego, a podczas obchodów 20-tej rocznicy śmierci majora 6 września 1936 przemianowano ulicę Kąpielną na ulicę Majora Tadeusza Wyrwy-Furgalskiego. Ponadto ulicę mjr. Furgalskiego ustanowiono w Leżajsku, gdzie zamieszkiwał

Odznaczenia i ordery

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – pośmiertnie
• Krzyż Niepodległości – pośmiertnie

Przypisy

Bibliografia

• Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Tadeusz Furgalski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2016-12-18].