Szczepan Pilecki

Życiorys

Urodził się w rodzinie szlacheckiej. Ojciec - Marceli (1857-1924) był architektem i budowniczym w Przemyślu, matka - Maria Czarnota-Bojarska (1863-1937), była córką Alfreda inżyniera budowlanego i działacza społecznego ze Lwowa. W roku 1911 ukończył przemyskie c.k. Gimnazjum nr 1. Rok później rozpoczął na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego studia, które ukończył w roku 1918. Trzy lata później uzyskał tytuł doktora prawa na tejże uczelni. Podczas I wojny światowej walczył w armii austriackiej na froncie karpackim, a następnie włoskim. W stopniu majora Wojska Polskiego, w latach 1918–1921 w szeregach formacji artyleryjskiej, brał udział w walkach z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński. Po przejściu do rezerwy uzupełnił wykształcenie z zakresu bankowości i przeniósł się do Gdańska, gdzie od początku 1924 roku pracował jako dyrektor tamtejszego oddziału Ziemskiego Banku Kredytowego we Lwowie. W roku 1926 rozpoczął pracę w oddziale Polskiej Agencji Drzewnej, został członkiem gdańskiego Polskiego Klubu Wioślarskiego, którego był wiceprezesem w latach 1925–1926. Pracował także w szkolnictwie jako:

• nauczyciel kontraktowy w Państwowej Szkole Handlowej w Warszawie w roku 1931,
• nauczyciel etatowy w Żeńskiej Szkole Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu w roku 1932.

Oddelegowany w roku 1932 do Gdańska do pracy w Polskiej Wyższej Szkole Handlowej Macierzy Szkolnej, w której nauczał ekonomii społecznej, towaroznawstwa, historii handlu, dokumentacji i prawa handlowego. W tym czasie dał się poznać jako aktywny działacz polonijny:

• członek Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki,
• opiekun szkolnego koła Ligi Obrony Powietrznej Państwa,
• działacz tajnego Związku Strzeleckiego („Strzelcu”),
• od 1933 roku członek zarządu i komisji szkolno-oświatowej Macierzy Szkolnej,
• począwszy od roku 1937 członek Zarządu Głównego Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku
• od 1937 roku wicemarszałek Rady Delegatów Gminy Polskiej Związku Polaków,
• współpracownik Polskiej Organizacji Wojskowej,
• uczestnik tajnych kursów teoretycznych dowodzenia w Gdańsku i na terenie Polski,
• autor podręczników: Prawoznawstwo, Towaroznawstwo wydanych w 1938 roku przez Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlowej Macierzy Szkolnej w Gdańsku.

Aresztowany 1 września 1939 roku, był przetrzymywany w więzieniu gdańskim. W wyniku represji obejmujących Polaków po wybuchu II wojny światowej został rozstrzelany w masowej egzekucji polskiej inteligencji w lasach piaśnickich 11 listopada 1939 roku (niektóre źródła podają datę 23 października 1939 lub 22 marca 1940 r. w Stutthofie).

Po roku 1945 jego imieniem nazwano jedną z ulic gdańskiej dzielnicy Wrzeszcz (przed wojną ulica nosiła nazwę Gustav-Radde-Weg). Obecnie jego imię nosi tramwaj PESA Swing.

Żona, gdańszczanka niemieckiego pochodzenia, Elisabeth Loosdau, w trakcie II wojny światowej wyjechała do Niemiec; syn Janusz Pilecki (ur. 1927 w Gdańsku), zamieszkały w Monachium, jest tłumaczem polskiej literatury na język niemiecki (tłumaczył m.in. utwory Marka Hłaski), muzykologiem (używa nazwiska Hans von Piletzki).

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari

Przypisy