Marcin Szarski

Marcin August Szarski (ur. jako Marcin Feintuc 10 kwietnia 1868 w Krakowie, zm. 16 grudnia 1941 w Tel Awiwie) – polski prawnik z tytułem doktora, ekonomista, bankowiec, działacz gospodarczy, publicysta, polityk, senator II Rzeczypospolitej I, II i III kadencji w latach 1922-1935.

Życiorys

Wywodził się z rodziny bogatych kupców żydowskich. Protoplastą rodu był Marcin Feintuch, właściciel firmy spedycyjnej, którego synowie Leon (od 1882 nosił nazwisko Zawiejski, ojciec Jana Zawiejskiego) i Stanisław (od 1894 nosił nazwisko Szarski, ojciec Marcina) również zajmowali się działalnością handlową. W 1846 rodzina Feintuchów ochrzciła się w ewangelickim kościele św. Marcina w Krakowie. Później dokonali konwersji na katolicyzm. Syn Stanisława (1826-1898, kupca, radnego Krakowa) i Józefy z domu Rosenzweig (1832-1898). Jego rodzeństwem byli: Stefania (zm. 1921), Roman, Henryk (1855-1921, prawnik, kupiec, wiceprezydent Krakowa), Joanna (ur. 1858), Zofia (1868-1940).

Absolwent gimnazjum św. Anny w Krakowie. Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego uzyskując tytuł naukowy doktora praw. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej pełnił funkcję urzędnika w instytucjach skarbowych (1891-1910). Pracował w C. K. Prokuratorii Skarbu i przez osiem lat w C. K. Ministerstwie Skarbu. W 1910 został dyrektorem (1910-1926) a następnie prezesem (1926-1933) Banku Przemysłowego we Lwowie. Sprawował stanowiska prezesa Rady Banku Polskiego we Lwowie, Związku Banków w Polsce, Giełdy Pieniężnej i Towarowej we Lwowie, Polsko-Francuskiej Izby Handlowej, Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie.

Uzyskał mandat senatora Senatu RP I kadencji (1922-1927) (z ramienia Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej), II kadencji (1928-1930) (z ramienia BBWR), III kadencji (1930-1935) (z ramienia Centrolewu). 12 lipca 1927 został wybrany członkiem komisji rozjemczej Giełdy Pieniężnej we Lwowie.

Był członkiem Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów w 1920. Od 1928 był konsulem honorowym Belgii na obszar województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego. Pod koniec 1933 został był przewodniczącym komitetu organizacyjnego Polsko-Jugosłowiańskiej Izby Handlowej.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę oraz nastaniu okupacji sowieckiej posiadając paszport dyplomatyczny wyjechał wraz z żoną do Palestyny. Zmarł 16 grudnia 1941 w Tel Awiwie, gdzie przebywał z zamiarem przedostania się do Stanów Zjednoczonych. Został pochowany tamże na cmentarzu katolickim.

Jego żoną została Olga Emilia z domu Budwińska (ur. 1875-1955). Ich synami byli Andrzej (1899-1972, prawnik i bankowiec) i Kazimierz (1904-1960, zoolog, profesor i rektor Uniwersytetu Wrocławskiego).

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1937, za zasługi na polu pracy zawodowej)
• Kawaler Legii Honorowej – Francja
• Kawaler Orderu Franciszka Józefa – Austro-Węgry (1901).

Przypisy

Bibliografia

• Nasz czołowy kandydat z Listy Nr. 1 Marcin Szarski. „Echo Karpackie”, s. 1, Nr 10 z 11 marca 1928. 
• Wojciech Morawski: Słownik Historyczny Bankowości Polskiej do 1939 roku, Muza SA Warszawa 1998, 208 s.
• Marcin Szarski – profil w bazie Sejmu RP. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 28 marca 2015].
• Marcin Szarski – profil w bazie Senatu RP. senat.edu.pl. [dostęp 28 marca 2015].
• Marcin Szarski - genealogia. genealogia.okiem.pl. [dostęp 28 marca 2015].