Makar Kraucou

Makar Kraucou, biał. Макар Краўцоў, Makar Kraŭcoŭ, właśc. Макар Мацьвеевіч Касьцевіч, w polskich publikacjach również Makar Krawcow (ur. 18 sierpnia 1891 w Bobrowni k. Grodna, zm. po 1939 w ZSRR) – białoruski poeta, tłumacz, publicysta, żołnierz, działacz narodowy i polityk socjaldemokratyczny.

Życiorys

Urodził się w rodzinie zamożnych chłopów na Grodzieńszczyźnie. Ukończył szkołę parafialną w Haławaczach, później kształcił się w seminarium duchownym w Świsłoczy. Pracował jako nauczyciel białoruskiego i rosyjskiego w szkole.

W 1915 zmobilizowany do wojska, walczył na froncie północno-zachodnim.

W grudniu 1917 uczestniczył w I Wszechbiałoruskim Zjeździe w Mińsku. Wykładał na kursach białorutenoznawstwa przy radzie miejskiej Mińska, pracował jako nauczyciel w szkołach.

W 1918 włączył się w działalność Białoruskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów, był członkiem Rady BRL. W 1920 walczył w powstaniu słuckim, podczas którego kierował drukarnią w Klecku.

Po klęsce powstania przeszedł przez polską granicę i zamieszkał w Wilnie. W latach 1922-1923 uczył w białoruskim gimnazjum w Radzoszkowicach. Redagował czasopismo „Sacha”. W 1927 zaangażował się w prace Białoruskiego Towarzystwa Naukowego w Wilnie.

Jako publicysta publikował już od 1916 w „Homanie”, „Zwonie”, „Biełaruskim życcju”, „Biełaruskich wiedamasciach”, „Biełarusi”, „Naszej dumce”, „Małance”, „Hramadzkim Hołasie”, „Biełaruskim słowie”, „Sjaljanskiej Niwie”, „Biełoruskoj kulturze”, „Biełoruskim dniu” – często pod pseudonimem „Jazep Swiatazar” („Язэп Сьвятазар”).

Za działalność antypaństwową aresztowany przez władze polskie II RP, wypuszczony po kilku miesiącach. Był członkiem zarządu głównego Towarzystwa Szkoły Białoruskiej w Wilnie (1936-1937).

W październiku 1939 pracował w redakcji „Wilenskiej praudy”. Jeszcze przed wkroczeniem Litwinów do Wilna zdążyło go aresztować NKWD, wywieziony na wschód – dokładna data i miejsce śmierci nieznane.

Publikacje

• Рада Беларускай Народнай Рэспублікі, Wilno 1921

Przekłady na język białoruski

• Алеся A. Kupryna
• Mcyry M. Lermontowa (Wilno 1924)
• Расказы аб вялікіх падзеях розных часоў і народаў M. Rybakina (Wilno 1924)
• Дэман M. Lermontowa (Wilno 1926)
• Бартэк-пераможнік H. Sienkiewicza (Wilno 1926)
• Сьляпы музыка W. Korolenki (Wilno 192)
• Прынц і жабрак M. Twaina (Wilno 1928)
• Для дзяцей L. Tołstoja (Wilno 1928)
• Тарас Бульба M. Gogola (Wilno 1929)

Makar Kraucou jest autorem słów hymnu Białoruskiej Republiki Ludowej „My wyjdziem szczylnymi radami”.