Leon Osztorp

Леан (Леў) Францавіч Оштарп (польск.: Leon Osztorp; 1786, Дукора — 1851, каля в. Пяскі, Ігуменскі павет) — дзяржаўны і ваенны дзеяч.

Біяграфія

Паходзіў са шляхецкага роду Оштарпаў герба «Галоцкі» шведскага паходжання. Нарадзіўся ў маёнтку Дукоры ў сям’і палкоўніка літоўскай кавалерыі Францішка Оштарпа, які набыў маёнтак ад Міхала-Казіміра Агінскага, і Людвікі Іваноўскай, старасцянкі менская.

Маршалак шляхты Мінскай губерні ў 1809 годзе.

У час вайны 1812 года да 15 верасня быў прэфектам падпрэфектуры Ігуменскага дыстрыкта (павета), у чыне палкоўніка Вялікага Княства Літоўскага ўзначаліў Мінскі аддзел корпуса літоўскіх жандараў (29 афіцэраў, 93 жандара), арганізаваны дэкрэтам імператара Напалеона ад 1 ліпеня 1812 года для выканання грамадскага парадку, вышуку дэзерціраў і марадзёраў, а таксама для аховы стратэгічна важных дарог у тыле ад дыверсій расійскай арміі, пры адступленні Вялікай Арміі па загадзе Мінскага ваеннага губернатара генерала графа Мікалая Опельн-Бранікоўскага (1767—1817) займаўся арганізацыяй перапраў праз Бярэзіну, у тым ліку пераправай пад Студзёнкай, якой скарыстаўся сам імператар.

Пасля заканчэння кампаніі атрымаў прабачэнне рускага імператара Аляксандра I. У 1814 годзе — маршалак Ігуменскага павета. 21-22 лютага (7-8 сакавіка) 1818 года выступіў з прамовай на ўрачыстым ушанаванні Т. Касцюшкі ў Мінскім кафедральным касцёле. У 1823—1847 — маршалак дваранства Мінскай губерні, стацкі саветнік з 1829 года, сапраўдны стацкі саветнік з 1832 года. Быў членам Сумленнага суда Грамадзянскай палаты Мінскай губернскай ўправы, а таксама членам Імперскай спецыяльнай камісіі па конна-заводстве.

У 1847 г. у Мінску ў каталіцкім кафедральным саборы Найсвяцейшай Дзевы Марыі стаў хросным бацькам Эдварду Вайніловічу (1847—1928).

У 1851 годзе памёр у выніку няшчаснага выпадку ва ўзросце 65 гадоў. Вяртаючыся з Мінска з малодшай дачкой Леакадзіяй у адкрытай брычцы, ён праязджаў мост цераз Свіслач каля вёскі Пяскі, кучар, які вёз іх, распавядаў, што калі заехалі на мост, Оштарп, задаволены і горды сабой, сказаў: «Цяпер тут няма Расіі», але ў тую ж хвіліну коні, запрэжаныя ў экіпаж, раптам чагосьці спалохаліся і кінуліся разам з карэтай у ваду. Месца было неглыбокае, усе засталіся жывыя акрамя Льва Оштарпа, які, мабыць, памёр ад апаплексіі.

Цела Леана Оштарпа было пахавана ў пахавальні дукорскага касцёла.

Узнагароды

• Ордэн Святой Ганны 2 ступені (з 1825) і 1 ступені (з 1834);
• ордэн Святога Уладзіміра 4 ступені (1829);
• ордэн Святога Станіслава 1 ступені (1834);
• камандор ордэна Святога Іаана Іерусалімскага (з 1807).

Зноскі

Літаратура

• Швед, В. В. Масоны і ложы на землях Беларусі (канец XVIII — першая чвэрць XIX ст.) : біябібліягр. слоўн.. — Гродна: ГрДУ, 2007. — 275 с. — ISBN 978-985-417-866-0.
• Минские губернаторы, вице-губернаторы и губернские предводители дворянства, 1793—1917: биографический справочник / сост. Ю.Н. Снапковский; редкол.: В.И. Адамушко [и др.]. — Минск : Беларусь, 2016. — 396 с.
• Раюк, А.Р. Нефармальныя сувязі паміж дваранствам Мінскай губерні ў 1795—1863 гг. / А.Р. Раюк // Гісторыя і грамадазнаўства. — 2020. — №1. — С. 58—63.
• Раюк, А.Р. Нефармальныя сувязі паміж губернскім дваранствам у Беларусі ў 1795–1863 гг. / А.Р. Раюк // Пытанні мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фалькларыстыкі / Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя К. Крапівы Нац. акад. навук Беларусі ; навук. рэд. А.І. Лакотка. — Мінск : Права і эканоміка, 2008. — Вып. 4. — С. 406—412.
• Woyniłłowicz, E. Wspomnienia. 1847—1928 / E. Woyniłłowicz. — Wilno : Józef Zawadzki, 1931. — cz. 1. — 368 s.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Леў Францавіч Оштарп