Jarema Maciszewski

Życiorys

Urodził się w Brazylii, gdzie jego ojciec był w tym czasie instruktorem w polskich szkołach. W 1931 przybył wraz z rodzicami do Warszawy. W czasie wojny członek Szarych Szeregów. Po wojnie od 1945 do 1957 mieszkał we Wrocławiu. Od 1947 był związany z Polską Partią Socjalistyczną, a następnie należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1950 do 1952 pracował w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. W 1952 obronił pracę magisterską, potem do 1958 nauczyciel akademicki (aspirant, potem starszy asystent, następnie adiunkt; doktorat obronił w 1957) na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, od tego też czasu był działaczem Związku Młodzieży Polskiej (w październiku 1956 był członkiem Zarządu Wojewódzkiego ZMP we Wrocławiu); sekretarz programowy Tymczasowej Wojewódzkiej Rady Komitetów Rewolucyjnych na Dolnym Śląsku (grudzień 1956). Od 1958 w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego jako adiunkt, potem docent (habilitacja w 1966), a od 1972 profesor nadzwyczajny. W latach 1966–1969 był kierownikiem Studium Zaocznego Historii UW.

W latach 1975–1981 kierownik Wydziału Nauki i Oświaty Komitetu Centralnego PZPR, od 1976 do 1986 zastępca członka KC, potem członek KC aż do rozwiązania PZPR w 1990. W latach 1969–1989 poseł na Sejm PRL, od 1986 do 1990 rektor Akademii Nauk Społecznych. W latach 1988–1990 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. W latach 1986–1990 był przewodniczącym polskiej delegacji do mieszanej Komisji Historyków Polski i ZSRR. W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. Był także długoletnim członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki”, w którym publikowano artykuły na temat historii polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego i komunistycznego. W latach 70. i 80. był członkiem Rady Redakcyjnej organu teoretycznego i politycznego KC PZPR „Nowe Drogi”.

W latach 1996–2001 był profesorem zwyczajnym w Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach.

W działalności naukowej specjalizował się w historii Polski i historii powszechnej XVII i XVIII wieku.

Pochowany na cmentarzu w Brwinowie.

Uczniowie

Do grona jego uczniów należą m.in. Sławomir Augusiewicz, Urszula Augustyniak, Wojciech Białasiewicz, Jolanta Choińska-Mika, Jan Dzięgielewski, Janusz Ekes, Alicja Kączkowska, Zygmunt Kosztyła, Andrzej Lipski, Edward Opaliński, Jerzy Pawlak, Edward Pawłowski, Marek Plewczyński, Wojciech Sokołowski, Barbara Szymczak, Violetta Urbaniak, Jerzy Urwanowicz i Katarzyna Zielińska.

Wybór prac

• Wojna domowa w Polsce 1606–1609, Wrocław 1960
• Polska a Moskwa 1603–1618. Opinie i stanowiska szlachty polskiej, Warszawa 1968
• Szlachta polska i jej państwo, 1969 (wyd. II Warszawa 1986)
• Władysław IV, Warszawa 1988
• Zbrodnia katyńska. Z prac polskiej części wspólnej Komisji Partyjnych Historyków Polski i ZSRR, Warszawa 1990

Odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Odznaka „Zasłużony Nauczyciel PRL”
• Odznaka 15-lecia Wyzwolenia Dolnego Śląska

Przypisy

Bibliografia

• Encyklopedia Powszechna PWN (tom 2), Warszawa 1974
• Encyklopedia Wrocławia, Wrocław 2000, ​ISBN 83-7023-749-5​
• Profil na stronie Biblioteki Sejmowej