Janina Porazińska

Janina Porazińska (ur. 29 września 1888 w Lublinie, zm. 3 listopada 1971 w Warszawie) – polska poetka, prozaik, tłumaczka literatury szwedzkojęzycznej.

Studiowała na Wydziale Przyrodniczym UJ w Krakowie. Debiutowała w 1903 na łamach „Wędrowca” jako poetka. Współpracowniczka pism dla dzieci: „Przyjaciela Dzieci”, w latach 1909–1910 „Promyka” i „Promyczka”. Należała do władz ruchu junackiego. W 1917 założyła pismo „Płomyk”. W latach 1927–1939 redaktor czasopism „Płomyczek”, „Słonko” i „Poranek”. W latach 1922–1925 urzędniczka Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W okresie okupacji działaczka podziemia oświatowego i kulturalnego.

Pisarka rozmiłowana była w polskim folklorze i w oparciu o niego pisała własne poezje i baśnie. Czerpała z gadek, przypowieści, pieśni, podań. Książki jej były tłumaczone na wiele języków. W 1958 opracowała Kalevalę w wersji dla dzieci.

Nagrody

• 1950: nagroda Związku Literatów Polskich
• 1953: nagroda Prezesa Rady Ministrów
• 1955: Medal 10-lecia Polski Ludowej
• 1955: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1957: nagroda miasta Warszawy
• 1966: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• 1969: na wniosek dzieci została Kawalerem Orderu Uśmiechu

Twórczość

• 1923: W spalonym dworze. Opowiadanie z 1920
• 1924: Kichuś majstra Lepigliny
• 1925: W Wojtusiowej izbie
• 1929: Kopciuszek
• 1933: Jaś i Kasia
• 1933: Wesoła gromadka
• 1937: Legendy
• 1937: Maciuś Skowronek
• 1938: Baśń o siedmiu krukach
• 1946: O dwunastu z Zapiecka
• 1947: Borówka
• 1947: Pleciugowe nowinki
• 1947: Boża ścieżka królowej Kingi
• 1950: O babulce
• 1952: Smyku smyku na patyku (wiersze)
• 1952: Za górami... za lasami...
• 1952: Bajdurki
• 1955: Za trzydziewiątą rzeką
• 1955: Zuchwały strzyżyk
• 1955: Trzy gadulki
• 1955: Psotki i śmieszki (wiersze)
• 1957: Kto mi dał skrzydła (o Janie Kochanowskim; wspomniana w Wyprawie kapitana Łamigłowy w krainę literatury)
• 1958: Tajemnicze butki
• 1958: Wesele Małgorzatki
• 1959: Pan Twardowski w Czupidłowie
• 1961: I w sto koni nie dogoni (wspomnienia)
• 1961: Czarodziejska księga
• 1962: Starodzieje
• 1964: Pamiętnik Czarnego Noska
• 1967: Moja książeczka
• 1971: Nad wiślaną wodą
• 1973: Szewczyk Dratewka

Przekłady

• Zachariasz Topelius, Daleka podróż małego Lucka
• Zachariasz Topelius, Perła Adalminy
• Zachariasz Topelius, Sampo Lappelill
• Zachariasz Topelius, Skrzat z zamku w Abo

Pamięć o Janinie Porazińskiej

Pod koniec września 2011 na warszawskim Powiślu otwarto skwer im. Janiny Porazińskiej.

Przypisy

Bibliografia

• Lesław M. Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Tower Press, 2000, s. 334–335.