Jan Gabarski

Jan Gabarski (ur. 24 grudnia 1897 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – rotmistrz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Stanisława i Pauliny z Gregowczyków. Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W szeregach 4 pułku ułanów brał udział we wszystkich walkach pułku w wojnie 1920 r.

Po zakończeniu działań wojennych nadal służył w stopniu podporucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1922 i 10 lokatą w korpusie oficerów kawalerii) w 4 p.uł. W 1924 awansował do stopnia porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1924 i 7 lokatą w korpusie oficerów kawalerii). W 1931 awansował do stopnia rotmistrza (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1931 i 16 lokatą w korpusie oficerów kawalerii).

W kampanii wrześniowej zastępca dowódcy szwadronu zapasowego 4 pułku ułanów, Jędrzej Tucholski podaje, że był dowódcą szwadronu w Ośrodku Zapasowym Wileńskiej Brygady Kawalerii. Wzięty do niewoli przez Sowietów. W grudniu 1940 był jeńcem obozu kozielskiego. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru, poz. 120, nr akt 75 z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 13.05.1943. Przy szczątkach znaleziono świadectwo szczepień o nr 1623. Figuruje na liście AM-218-1919 (mylnie odczytane nazwisko - Gawarski) i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 01919 (nazwisko mylnie zapisane jako Gabawski). Nazwisko Gabarskiego, mylnie podane za wpisem PCK jako Gabawski, znajduje się na liście ofiar (pod nr 1919) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 129 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 134 z 1943.

Jan Gabarski był żonaty z Marią z Pożaryskich, z którą miał córkę Wiesławę.

Upamiętnienie

• Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych dwukrotnie
• Medal Niepodległości
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• zbrodnia katyńska
• Kampania wrześniowa

Przypisy

Bibliografia

• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy,Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ​ISBN 83-85028-81-1​.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ​ISBN 978-5-78700-123-5​.
• Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, pod red. Marka Tarczyńskiego, Warszawa 2000, ​ISBN 83-905590-7-2​.
• Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, Berlin 1943,