Jan Bokszczanin

Jan Bokszczanin (ur. 7 lipca 1887 w Syrycy, zm. kwiecień 1940 w Charkowie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Stanisława i Pelagii z Maciuszewskich.

W czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, a po jej rozpadzie dołączył do tworzonego na wschodzie Wojska Polskiego. Był żołnierzem III Korpusu Polskiego oraz I Korpusu Polskiego.

Po zakończeniu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego. Pełnił służbę w 2 pułku artylerii polowej Legionów. W dniach 3–5 czerwca 1920 dowodził podgrupą artylerii w obronie rzeki Berezyny. W sierpniu i wrześniu 1920 dowodził grupą artylerii przydzieloną do XXXIII Brygady Piechoty. 9 września 1920 został zatwierdzony w stopniu kapitana artylerii z dniem 1 kwietnia 1920, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”. W latach 1920–1923, na froncie i w garnizonie Kielce, dowodził II dywizjonem 2 pap Leg.. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 133. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Z dniem 1 sierpnia 1924 został przesunięty ze stanowiska dowódcy II dywizjonu na stanowisko kwatermistrza pułku.

1 grudnia 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 27. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Następnie pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy 11 pułku artylerii polowej w Stanisławowie. W marcu 1929 objął dowództwo 10 pułku artylerii ciężkiej w Pikulicach k. Przemyśla i sprawował je przez kolejnych dziesięć lat. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 9. lokatą w korpusie oficerów artylerii.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził artylerią Obrony Przemyśla. Po agresji ZSRR na Polskę w dalszym etapie walk dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Grób symboliczny na Cmentarzu Starym w Kielcach, kwatera 5-B.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4543 – 1921
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1938
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi – 1935
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Bolesław Barszczewski: Zarys historii wojennej 2-go pułku artylerii polowej Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.

Сирыца