Jacek Łukasiewicz

Jacek Łukasiewicz właściwie Jacek Petelenz-Łukasiewicz (ur. 21 czerwca 1934 we Lwowie) - polski poeta, krytyk literacki, historyk literatury, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest autorem dziewięciu tomów poezji (ostatnio wydał Czas nie dopełniony; Wrocław 1998) oraz licznych publikacji krytyczno- i historycznoliterackich.

Urodził się w przedwojennym polskim Lwowie, po zakończeniu II wojny światowej wraz z rodziną i innymi Polakami przymusowo wysiedlony z rodzinnego miasta. Szkołę powszechną i średnią ukończył w Lesznie, a studia polonistyczne we Wrocławiu (1951-1955). Pracę magisterską na temat recepcji poezji J. Kochanowskiego przygotował na seminarium prof. Tadeusza Mikulskiego. W roku 1972 obronił rozprawę doktorską o polskiej tradycji poetyckiej w liryce współczesnej. Habilitował się w 1980 r. na podstawie pracy Mieczysława Jastruna spotkania w czasie.

Debiutował w prasie w roku 1952, zaś jego pierwsza książka – tomik poetycki Twoje i moje ukazała się siedem lat później. Przedmiotem zainteresowania Łukasiewicza jako krytyka jest powojenna poezja polska. Jacek Łukasiewicz jest autorem prac naukowych, zbiorów analiz i esejów takich jak przełomowa dla pokolenia Współczesności, wydana przez Bibliotekę Więzi książka Szmaciarze i bohaterowie(1963). Potem powstały tomy Zagłoba w piekle (1965) – rozważania o tradycji literackiej w twórczości współczesnej, Republika mieszańców (1974) oraz Rytm, czyli powinność. Szkice o książkach i ludziach po roku 1980 (1993) jak również inne, trwale znaczące tytuły na temat współczesnej literatury polskiej: Laur i ciało (1971), Ruchome cele (2003), Jeden dzień w socrealizmie i inne szkice (2006) i ostatnio wydane TR – Tadeusz Różewicz (2013). Autor stworzył w nich intrygujące interpretacje utworów m.in. Miłosza, Różewicza, ks. Twardowskiego, Karpowicza, Szymborskiej, Herberta, Terleckiego, Kozioł, Barańczaka, Rymkiewicza, Szubera, Sobkowiaka.

Współpracuje z wieloma pismami, m.in. z Akcentem, Odrą, Tygodnikiem Powszechnym, Arkuszem. Jego liryka swój wyraz znalazła m.in. w zbiorach: Moje i twoje (1959), Zabawy zimowe (1968), Podróże (1976), Czas nie dopełniony (1998), Stojąca na ruinie (2011). Jacek Łukasiewicz jest również autorem licznych monografii: Mieczysława Jastruna spotkania w czasie (1981), Mickiewicz (1996), Herbert (2001), Grochowiak i obrazy (2002). Za książkę Herbert był nominowany do Nagrody Literackiej Nike 2002. Jest laureatem Nagrody Literackiej PEN Clubu i Nagrody im. Kazimierza Wyki za całokształt twórczości krytycznej i eseistycznej oraz finalistą Nagrody Poetyckiej Orfeusz 2012 za tom Stojąca na ruinie (nominacja do tej nagrody w 2015 za tom Rytmy jesienne) i laureatem Nagrody Osobnej Miasta Gdynia 2013 za książkę TR – Tadeusz Różewicz.

"Łukasiewicz łączy w sobie – choć nigdy nie był uczniem Wyki – takie cechy pisarskie, jakie posiadał Profesor i jego następcy" – Stanisław Balbus.

Jacek Łukasiewicz mieszka od 1950 roku we Wrocławiu.