Іван Нікітчанка
shkencëtar
Biography
Lists
Also Viewed
The basics
Quick Facts
| Intro | shkencëtar | |
| was | Scientist Politician | |
| Work field | Science Politics | |
| Gender |
| |
| Birth | 10 January 1939 | |
| Death | 20 November 2010Maladziečna (aged 71 years) | |
| Politics: | Bpf Party |
The details
Biography
Іван Мікалаевіч Нікітчанка (10 студзеня 1939, вёска Гарыцы Пагарскага раёна Бранскай вобласці — 20 лістапада 2010, горад Маладзечна) — беларускі навуковец у галіне селекцыі жывёл. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1986), доктар сельскагаспадарчых навук (1979), прафесар (1981).
Біяграфія
Скончыў Віцебскі ветэрынарны інстытут (1960). З 1968 навуковы супрацоўнік, загадчык сектара, кіраўнік селекцыйнага цэнтра Беларускага НДІ жывёлагадоўлі. Лаўрэат дзяржаўнай прэміі СССР (1982). З 1986 намеснік старшыні Дзяржаграпраму БССР, ад 1991 генеральны дырэктар НДІ «Агранавука». З 1993 віцэ-прэзідэнт Нацыянальнага цэнтра стратэгічных даследаванняў. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР ў 1985—1990.
19 лістапада 2010 годзе а 14:45 на ўласным аўто сутыкнуўся з грузавіком «ЗІЛ», які належыць РУП «Рамонтна-будаўнічы трэст» Кіравання справамі прэзідэнта Беларусі. Навукоўца даставілі ў шпіталь горада Маладзечна, дзе ён памёр а 2 гадзіне ночы на 20 лістапада. Пахаваны на Паўночных могілках у Мінску.
Грамадска-палітычная дзейнасць
Сябар партыі БНФ. У першай палове 1990-х уваходзіў у склад ценевага кабінету апазіцыі БНФ у Вярхоўным Савеце XII склікання.
Доўгі час узначальваў аргкамітэты правядзення «Чарнобыльскага шляху». Крытыкаваў планы пабудовы ў Беларусі атамнай электрастанцыі. У інтэрв'ю Радыё Свабода (2007) Іван Нікітчанка сказаў:
| Да ідэі будаўніцтва АЭС у Беларусі я стаўлюся вельмі адмоўна. Бо тыя 20 працэнтаў, што збіраюцца атрымаць праз яе будаўніцтва, можна атрымаць іншым шляхам. Найперш, праз мадэрнізацыю тэхналогій. У адным толькі аграрным сектары мы можам значна больш зэканоміць энергіі, чым дасць АЭС. І такая мадэрнізацыя вывела б нашу сельскую гаспадарку на патрэбны ўзровень і зрабіла б яе канкурэнтаздольнай. |
Падчас прэзідэнцкай выбарчай кампаніі 2010 увайшоў у лік давераных асоб кандыдата ў прэзідэнты ад партыі «Беларуская хрысціянская дэмакратыя» Віталя Рымашэўскага. Гэты крок тлумачыў тым, што менавіта В. Рымашэўскі аддае найбольшую ўвагу пытанням пераадолення наступстваў чарнобыльскай аварыі.
Навуковая дзейнасць
Даследаваў генетыка-матэматычныя метады аналізу селекцыйнай працы і аўтаматызаваных сістэм кіравання ў племянной жывёлагадоўлі. Распрацаваў прагнозныя індэксы абмену рэчываў, метады прагназавання прадуктыўнасці і генетычнай схільнасці жывёл да захворванняў і стрэсаў.
Меў больш за 280 навуковых прац, у тым ліку 6 манаграфій, 5 вынаходніцтваў.
Асноўныя працы:
- Системы ведения сельского хозяйства Белорусской ССР. Мн.: Ураджай, 1986 (в соавт.).
- Гетерозис в свиноводстве. Л.: Агропромиздат, 1987.
- Адаптация, стрессы и продуктивность сельскохозяйственных животных. Мн.: Ураджай, 1988 (в соавт.).
- Энциклопедия сельского хозяина. Мн.: БелЭн, 1994.
- Чернобыль: как это было. Мн., 1999.
Зноскі
- ↑ Нікітчанка сутыкнуўся з ЗІЛам Упраўлення справамі Лукашэнкі. Палітыка. «Хартыя'97».
- ↑ Генадзь Кеснер Развітанне з Іванам Нікітчанка. «Новы час».
- ↑ Іван Нікітчанка // «Радыё Свабода», 25 красавіка 2007.
- ↑ У аўтакатастрофе пад Маладзечнам загінуў Іван Нікітчанка // «Радыё Свабода», 20 лістапада 2010.
- ↑ Член-карэспандэнт НІКІТЧАНКА Іван Мікалаевіч. Афицыйны сайт НАН Беларусі.
Літаратура
- Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 637—538. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 4. — 599 с. — 10 000 экз.
Спасылкі
- Шейко И. П. Иван Николаевич Никитченко (К 75-летию со дня рождения) (руск.) // ВЕСЦІ НАЦЫЯНАЛЬНАЙ АКАДЭМІІ НАВУК БЕЛАРУСІ № 2 2014 СЕРЫЯ АГРАРНЫХ НАВУК
- Іван Мікалаевіч Нікітчанка у базе дадзеных "История белорусской науки в лицах" Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
- НИКИТЧЕНКО Иван Николаевич (Нікітчанка Іван Мікалаевіч, Nikitchank Ivan Mikalayevich) // GRODNO-BEST.INFO