Ivan Mohylnytsky

Iwan Mohylnycki (ukr. Іва́н Могильни́цький, ur. 19 sierpnia 1778 w Uluczu, zm. 24 czerwca 1831 w Przemyślu) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński działacz oświatowy, przewodniczący greckokatolickiej kapituły przemyskiej, opiekun i wizytator kościelnych szkół eparchii przemyskiej.

Założyciel i autor statutu Towarzystwa Duchownych. Był założycielem i dyrektorem greckokatolickiego Instytutu Diaków w Przemyślu w 1817.

Działalność edukacyjna

Był autorem gramatyki języka ukraińskiego. Napisał w sumie 5 podręczników języka ruskiego, w tym Rozprawę o języku ruskim (wydaną w 1829), udowadniającą samodzielność języka ukraińskiego. Był również twórcą (wraz z biskupem przemyskim Iwanem Snihurśkim) gęstej sieci ruskich szkół parafialnych w eparchii przemyskiej.

Mimo że podkreślał konsekwentnie odrębność narodu ukraińskiego, uważał, że Białorusini takiej odrębności nie posiadają, „ziemie białoruskie” Białej i Czarnej Rusi zaliczał do „ziem ukraińskich”, do których oprócz wymienionych kwalifikował także Ukrainę (czyli ziemie dawnych województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego), oraz Podole i Wołyń.

20 lipca 1818 otrzymał szlachecki tytuł kawalera i herb własny – Mogilnicki II. Jedna z ulic Przemyśla nosi jego imię. Pochowany jest na cmentarzu głównym w Przemyślu.

Przypisy

Bibliografia

• WłodzimierzW. Mokry WłodzimierzW., Ruska Trójca. Karta z dziejów życia literackiego Ukraińców w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku, wyd. Wyd. 1, Kraków: Wydawn. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1997, ISBN 83-905280-3-7, OCLC 37782069 .
• Henryk Wereszycki - "Pod berłem Habsburgów. Zagadnienia narodowościowe", Kraków 1986
• Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 5, s. 1633-1634