Ignacio Meliton

Si Ignacio Basilia Meliton (1 Peb. 1889 - 1967) nagin Diputado sa Ika-10ng Lehislatiba kan Filipinas (1934-1935) asin nagin Gobernador kan Camarines Sur (1941).

Agi-agi kan buhay

Si Meliton namundag sa mga magurang na sinda Bernardino Meliton asin Sixta Basilia sa Naga, Camarines Sur. Napangagom niya si Maria de Mingo kan Sagñay asin nagkaigwa sinda nin pitong aki.

Saro siyang maestro, bistong maray bilang sarong Bikolista asin Rizalista. Huli sa pagsadol ni Don Jaime Hernandez, tinogdas niya an Museo kan Unibersidad nin Nueva Caceres (1952), na siya man an pinaka-enot na curator kaini. Huli sa saiyang maigot na paghimoyaot, nadamot niya asin nailigtas sa pagkatunaw an dakul na mga nalagda na mga obra kan mga parasurat na Bikolano asin mga libro dapit sa kulturang Bikolnon, siring man mga relikyas asin artifaks kan soanoy asin gugurang na Bikolnon. Arog kan mga propagandistang Pilipino kan panahon nin Kastila, siya nagin man sarong Mason na kaayon sa Isarog Lodge #33, asin kan 1961, nagin siyang Worshipful Master kan kaayonan na ini, igdi sa Camarines Sur.

Siya matibay na orador magin man sa Bikol o Ingles, mahigos asin estriktong paratokdo, parasurog kan gugurang na kaogdan bikolnon asin siya an pinaka-enot nag'adal asin nagpalis kan epikong Bikolnon na Ibalong sa Ingles. Komo sarong paratokdo nin History sa Camarines Sur High School nakagibo siya nin silabus kan Historya nin Amerika (American History). Sinasabi ni Jaime Malanyaon na pinatokdo na siya (Meliton) sa haiskul maski ngani gradwado sana sa elementarya, asin dagdag pa niya si Meliton "mas marhay pang magtokdô ki sa mga gradwado kaidto sa unibersidad, huli gayod ta elokwente siyang magtaram sa Bikol asin sa Ingles."

Segun pa ki Malanyaon, "...an paarog asin dai mabiko na panindogan (ni Meliton) dapit sa toltol, matanos asin igot na pagserbi sa banwaan (siya) pambihirang tawo, marahayon asin dakula sa nakamidbid saiya, pinakamaisog na parasurog kan Bikolnon na kultura asin honor."

Komo paratokdo

Nag-adal si Meliton nin elementarya sagkod ikaduwang taon sa segundarya. Dawa dai niya nakomple an pagklase, nagin siyang paratokdo. Sarong taon siyang nagtokdo sa elementarya poon 1909 abot 1910 sa saiyang provincia dangan nagin principal sa Mambulac, Camarines Norte sa sumunod na sarong taon (1910-1911). Antes kaini, nagin assistant principal dangan nagin supervising teacher siya sa Goa, Camarines Sur sa periodong 1910 sungdo 1916. Sa Goa Intermediate Schoo kan 1915 sagkod 1919, siya nagin prinsipal, asin supervising teacher man sa Tigaon, parehong provincia, nin sarong taon (1919-1920). Poon siya 1920 sagkod 1925, nagin instructor man siya kan Camarines Sur High School.

Si Meliton, sarong junior, insular asin senior teacher eligible.

Pulitika

Kaapil si Meliton kan Nationalist Democratic Party.

Mga sinurat

• Don Tomas Arejola. Nakalakip sa NHS Historical Research Club Journal. January 1930.

• Mga Sinarakit nin Bikolnon. Katuwang si Jacinto Ursua. 1958.

• Mayon Volcano. Sarong dula sinurat ni Maria Hernandez, binikol ni Meliton.

Toltolan

1. Istorya Kan Kabikolan. Jaime T. Malanyaon. AMS Press. 1991. 568 p. Hilnga dahon 450-451.

Mga hihilngan

• Our Delegates to the Constitutional Assembly. Benipayo Press. Manila 1935. Hilnga dahon 674-675.

Toltolan

Mga panluwas na takod

• Official Website Kan Camarines Sur
• Camarines Sur sa Wikipilipinas
• Official Website, Isarog Lodge #33- [1]