Dzmitryj Czarnuszewicz

Дзмітрый Сілыч Чарнушэвіч (1(13).11.1882, мяст. Капыль Слуцкага пав. Мінскай губ., цяпер горад Капыль — 28 чэрвеня 1938) — рэвалюцыянер, дзяржаўны дзеяч БССР.

Біяграфія

3 1901 працаваў у канцылярыях станавых прыставаў у Брагіне, Капылі, в. Юравічы Рэчыцкага пав. 3 1904 у эміграцыі ў Амерыцы, чорнарабочы. У 1906—07 і ў 1914—17 у арміі, у 1908—14 канторшчык страхавога таварыства «Расія». Са студзеня 1918 сакратар Слуцкага павятовага аб'яднання кааператываў, у сакавіку—маі 1918 у канцлагеры за бальшавіцкую прапаганду сярод нямецкіх салдат. 3 верасня 1918 рэдактар, памеснік загадчыка, загадчык аддзела Белнацкома. У студзені — лютым 1919 камісар сацыяльнага забеспячэння ў Часовым рэвалюцыйным рабоча-сялянскім урадзе БССР. 3 сакавіка 1919 член калегіі Наркамата сацыяльнага забеспячэння Літоўска-Беларускай ССР, з мая старшыня Капыльскага і Клецкага валасных выканкомаў. 3 верасня 1919 сакратар павятовага выканкома і адначасова сакратар рэўкома, старшыня павятовага к-амітэа партыі, загадчык зямельнага аддзела г. Духоўшчына Смаленскай губерні. 3 лютага 1922 старшыня Ігуменскага павятовага выканкома, з верасня 1923 сакратар Ігуменскага павятовга камітэта партыі бальшавікоў. 3 сакавіка 1924 — нарком унутраных спраў БССР, са жніўня 1924 сакратар ЦВК БССР, адначасова старшыня Нацыянальнай камісіі пры ЦВК БССР, са жніўня 1927 — старшыня Упраўлення дзяржаўнага страхавання БССР. 3 пачатку 1930-х г. — намеснік дырэктара Інстытута літаратуры, мастацтва і мовы БелАН, пазней картатэкар Мінскага аддзела Беларускай канторы Усесаюзнага акцыянернага таварыства па забеспячэнні сельскай гаспадаркі сродкамі вытворчасці.

Кандыдат у члены Кантрольнай камісіі КП(б)Б у 1923—24, член Рэвізійнай камісіі КП(б)Б у 1925—27, член ЦК КП(б)Б у 1929—30. Член ЦВК БССР у 1919, 1921—31, член Прэзідыума ЦВК БССР у 1924—27. Член ЦВК Літоўска-Беларускай ССР (1919).

25.1.1938 арыштаваны, 28.6.1938 асуджаны Ваеннай калегіяй Вярхоўнага суда СССР «як агент германскіх і польскіх разведорганаў» да вышэйшай меры пакарання, расстраляны. Рэабілітаваны ў снежні 1958.

Літаратура

• Фалей Я. Чарнушэвіч //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2003. — 616 с.: іл. ISBN 985-11-0276-8.