Dariusz Tomasz Lebioda

Dariusz Tomasz Lebioda − (ur. 23 kwietnia 1958 w Bydgoszczy) – polski poeta i krytyk literacki.

Życiorys

Syn Władysława i Krystyny z d. Grzechowiak. Absolwent V LO w Bydgoszczy (1978), w latach 1979–1984 studiował na WSP w Bydgoszczy (filologia polska), w 1994 obronił doktorat na Uniwersytecie Gdańskim. W latach 1984–1985 pracował jako nauczyciel w I LO w Bydgoszczy, a później był wieloletnim wykładowcą literatury polskiej w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. W 2002 w The State University of New York w Buffalo przebywał jako "visiting professor". Wygłaszał wykłady na Uniwersytetach w Wilnie, Kijowie, Brnie, Fryburgu, w Fundacji Orensanza w Nowym Jorku, w Audytorium Daga Hammerskjölda w ONZ. Uczestnik wymiany poetów europejskich i chińskich - Pekin 2009.

Członek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, Towarzystwa Literackiego im. H. Sienkiewicza, ZLP, Stowarzyszenia Kultury Europejskiej (SEC).

W roku 2014 otrzymał, za całokształt twórczości literackiej, nagrodę specjalną im. Ryszarda Milczewskiego-Bruno – Gaśnica terenowa.

Publikacje

Poezja

• Samobójcy spod wielkiego wozu, Warszawa 1980 [Nagroda w konkursie Pokolenie, które wstępuje, Warszawa 1980]
• Maria, Bydgoszcz 1982
• Zomowcy i gitowcy (wydanie nielegalne), Bydgoszcz 2016
• Najnowszy testament, Bydgoszcz 1983 [Nagroda Imienia Andrzeja Bursy, Kraków 1984]
• Na chwilę przed końcem świata, Warszawa 1988
• Pole umierającej kraski, Kraków 1988 [Nagroda Imienia Klemensa Janickiego, Bydgoszcz 1988; Nagroda Artystyczna Młodych Imienia Stanisława Wyspiańskiego, Warszawa 1989]
• Piloci ultrafioletowych dali, Bydgoszcz 1990 [Nagroda w konkursie miesięcznika „Fantastyka”]
• Płacz, moje pokolenie. Wiersze wybrane, Bydgoszcz 1990 [Nagroda Za Najlepszą Książkę Poetycką Roku, Poznań 1990]
• Czarna kałuża, Bydgoszcz 1993
• Kraina jaskółki, Bydgoszcz 1995
• Poemat o gwiezdnym chłopcu, Bydgoszcz 1996
• Krew jednorożca. Wiersze symboliczne, Bydgoszcz 1997
• Czarny jedwab, Bydgoszcz 1999
• Tren nowego czasu. Wiersze mistyczne 1979–1999, Bydgoszcz 1999
• Cmentarz niebieskich aniołów. Wiersze generacyjne 1980–1999, Bydgoszcz 2000
• Black Silk / Czarny jedwab, na ang. przeł. A. Szyper i S. H. Barkan, Nowy Jork / Kraków 2000 *Wiersze o miłości i śmierci, Poznań 2001
• Black Silk / Czarny jedwab, na ang. przeł. S. H. Barkan i A. Szyper, wyd. II, Nowy Jork / Kraków 2002 [Symboliczna Nagroda Imienia Ryszarda Milczewskiego–Bruna w Dziedzinie Poezji, Poznań 2002]
• Czaszka Kartezjusza, Warszawa 2003 [Nagroda Światowego Dnia Poezji – UNESCO/”Poezja Dzisiaj”, Warszawa 2003] (tłumaczenia: *Череп Картезія, Вибрані вірші 1980–2001, przeł. na ukraiński Н. І. Поклад, С. О. Шевченко, Kijów 2002; Descartova lebka, przeł. na czeski L. Martinek, Opava 2003; Kartezijeva lubanja. Izabrane pjesme 1980–2000, na chorwacki przeł. Jadranka Nemeth–Jajić, Split 2004; Descartes' Schädel, na niem. przeł. Karl Grenzler, Köln 2005)
• Psalmy świetlistej chwili, Bydgoszcz 2007
• La Bailarina de la Reina Hatshepsut. Poemas selectos 1980-2005, na hiszp. przel. R. Vasquez-Velasquez, D. Mucha, Madrid-Guatemala 2008
• Bulwar Singera, Wiersze amerykańskie, Bydgoszcz 2012
• Sprzedawca skowronków, Wiersze chińskie, Bydgoszcz 2013
• Żółty oleander, Wiersze arabskie, Bydgoszcz 2014
• Последняя капля, Избранные стихотворения, przeł. Wladimir Sztokman, Плевен 2015
• Ormiańska tancerka, Wiersze ormiańskie, Bydgoszcz 2015
• Z wiarą spójrz na Ararat, na ormiański przeł. Gagik Davtyan, Erywań 2015.
• Złota źrenica, Wiersze belgijskie, Bydgoszcz 2016
• Zomowcy i gitowcy (reprint), Bydgoszcz 2016
• Забраненият град, przeł. Vania Angelova, Плевен 2016

Proza

• Chłopcy z cmentarza Świętej Trójcy, Bydgoszcz 1997 [Symboliczna Nagroda Imienia Ryszarda Milczewskiego–Bruna w Dziedzinie Prozy, Poznań 2013];
• Dziennik ze stanu wojennego, Bydgoszcz 2016

Studia - eseistyka

• Mickiewicz wyobraźnia i żywioł, Bydgoszcz 1996 [Symboliczna Nagroda Imienia Ryszarda Milczewskiego–Bruna w Dziedzinie Eseistyki, Poznań 1999]
• Pragnienie śmierci, Bydgoszcz 1996
• Przedsionek wieczności. Pośród pisarzy Pomorza, Kujaw i Wielkopolski, Bydgoszcz 1998
• Ptaki Mickiewicza i inne artykuły romantyczne, Bydgoszcz 1998 [Nagroda Za Najlepszą Książkę Eseistyczną Roku 1998 w Polsce, Poznań 1998]
• Bryłka bursztynu. Literatura - Regiony - Pogranicza, Bydgoszcz 2001
• Marmur i blask. Studia. Szkice. Artykuły o poezji polskiej od Mickiewicza do Miłosza, Bydgoszcz 2000, wyd. II 2002
• Słowacki. Kosmogonia, Bydgoszcz 2004 [Laur Pogórza, Tarnów 2004]
• Mattes Gold. Essays und Sentenzen, na niem. przeł. Karl Grenzler, Köln 2007.
• Krasiński. Gigantomachia, Bydgoszcz 2011 [Nagroda im. Witolda Hulewicza, Warszawa 2012; Medal Towarzystwa Hipolita Cegielskiego Labor Omnia Vincit, Poznań 2012; Statuetka Augusta Cieszkowskiego, Wierzenica 2013]
• Axis Mundi. Romantyzm - Wiek XX - Nowy czas, Bydgoszcz 2013 [Literacka Nagroda roku 2013 "Strzała Łuczniczki"]

Faktografia

• Tajemnice życia Karola Wojtyły, Bydgoszcz 1991
• Tajemnica papieża, Bydgoszcz 1997 (tłumaczenia: Papina tajna, na chorwacki przeł. Jadranka Nemeth–Jajić, Split 2000; Таємниця Папи, na ukraiński przeł. Н. І. Поклад, С. О. Шевченко, Kijów 2001; Tajemstvi papeze, na czeski przeł. Libor Martinek, Praha 2005)

Antologie

• Droga do Ashramu. Antologia poezji kontrkulturowej, Bydgoszcz 1998
• Klejnoty poezji polskiej. Od Mickiewicza do Herberta, I wyd.Poznań 2001.

Przekład

• Robert M. Giannetti, Wizja w zimie\Winter Vision, Bydgoszcz 2011.
• Jidi Majia, Ryty wieczności, Bydgoszcz 2016

Przypisy