Cichan Bumažkoŭ

Ці́хан Пі́менавіч Бумажко́ў (30 чэрвеня 1910, пасёлак Свіягіна (цяпер Спаскі раён, Прыморскі край) — лістапад ці 1 снежня 1941) (па іншых даных, 2 ліпеня 1909, горад Дальнерэчанск Прыморскага краю — 23 верасня 1941) — адзін з арганізатараў і кіраўнікоў партызанскага руху на тэрыторыі Палескай вобласці падчас Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1941).

Біяграфія

Выхадзец з беднай сялянскай сям'і.

У 1907 годзе сям'я ў пошуках заробку пераехала з Магілёўскай губерні ў Прымор'е (дзе і нарадзіўся Ціхан), а ў 1922 годзе вярнулася на радзіму. У 1930 скончыў школу рабочай моладзі ў Княжыцах.

Член УКП(б) з 1930 года. Скончыў Мінскі хіміка-тэхналагічны тэхнікум у 1933. У 1933—1935 гадах — у Чырвонай Арміі. З 1935 года — дырэктар завода, затым — старшыня Петрыкаўскага райвыканкама Палескай вобласці БССР, з ліпеня 1939 — першы сакратар Акцябрскага райкама КП(б)Б Палескай вобласці. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР з 1939 года.

У канцы чэрвеня 1941 года стаў адным з арганізатараў знішчальнага батальёна, а затым на яго аснове — партызанскага атрада «Чырвоны Кастрычнік», аднаго з першых на Беларусі, у якім стаў камісарам. Узаемадзейнічаючы з часткамі Чырвонай Арміі, атрад наносіў удары па тылах і штабах супраціўніка, знішчаў масты, праводзіў дыверсіі. Так, 16—18 ліпеня быў разгромлены штаб нямецкай дывізіі ў вёсцы Воземля Акцябрскага раёна: акрамя палонных былі захопленыя 55 браня- і аўтамашын, 2 радыёстанцыі, 27 матацыклаў, 45 коней з вазамі і грузам, штабныя дакументы. 6 жніўня Бумажкоў і камандзір атрада Фёдар Паўлоўскі першымі з партызан былі ўдастоены звання Героя Савецкага Саюза.

У жніўні 1941 года быў адкліканы ў Чырвоную Армію і накіраваны на Паўднёва-Заходні фронт начальнікам палітаддзела кавалерыйскай групы ў корпусе А. І. Гарадавікова.

Загінуў пры выхадзе з акружэння ў баі ў раёне вёскі Оржыца Палтаўскай вобласці.

Узнагароды

• Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 6 жніўня 1941 года адзін з першых арганізатараў партызанскіх атрадаў у Беларусі Бумажкоў Ціхан Піменавіч удастоены звання Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка».
• Узнагароджаны ордэнам Леніна

Памяць

• У гарадскім пасёлку Акцябрскі ў 1961 годзе Ц. П. Бумажкову пастаўлены помнік (скульптар — А. Заспіцкі).
• Іменем Бумажкова названа чыгуначная станцыя ў Акцябрскім раёне Гомельскай вобласці на лініі Рабкор — Бабруйск.
• Імя Бумажкова носяць вуліцы ў Мінску, Бабруйску, Мазыры, Акцябрскім, Петрыкаве, вёсцы Парэчча Акцябрскага раёна.

Зноскі

Літаратура

• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 2. — Мн., 1994. С. 125.
• Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Акцябрскага раёна. — Мн.: БЕЛТА, 1997.

Спасылкі

• Ціхан Піменавіч Бумажкоў на сайце «Героі краіны»
• Биография // Агентство «Минск-Новости» (руск.) 
• Ціхан Піменавіч Бумажкоў (руск.)  — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі