Borys Paszkiewicz

Borys Paszkiewicz (ur. 1959) – polski numizmatyk, profesor nauk humanistycznych. Specjalizuje się w archeologii, naukach pomocniczych historii oraz numizmatyce średniowiecznej i nowożytnej. Profesor w Instytucie Archeologii na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego.

Przedmiotem badań są monety średniowieczne i nowożytne Polski, Czech, Prus, Litwy, Rusi. Opublikował kilkaset prac dotyczących przede wszystkim XIII i XIV wieku, w tym monografie mennictwa Władysława I Łokietka oraz pieniądza górnośląskiego, a także katalog śląskich monet zastępczych, a jako współautor – zarys historii mennictwa europejskiego w XIX w. Uczestniczył w opracowaniach wielu skarbów od starożytności do XVIII wieku. Odkrył m.in. monety polskiej księżnej Heleny (1194/95 –1198) i księstwa gniewkowskiego na Kujawach oraz najstarsze monety książąt kujawskich i mazowieckich.

Uczestniczył w międzynarodowym zespole przygotowującycm cykl podręczników Medieval European Coinage w Fitzwilliam Museum w Cambridge.

Pracował m.in. na Zamku Królewskim w Warszawie oraz na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 2005 r. został profesorem nadzywczajnym na Uniwersytecie Wrocławskim.

Główne osiągnięcia naukowe

• zainicjowanie i kierunkowanie badań nad pieniądzem zastępczym na ziemiach polskich
• nowy obraz procesu reintegracji systemu monetarnego w XIV w.
• pierwsze w dziejach monograficzne opracowanie średniowiecznego mennictwa górnośląskiego
• rozpoznanie pochodzenia i początków rodu i herbu Zarożów
• reinterpretacja i inwentaryzacja znalezisk monet od poł. XII do końca XV w. na terenie Polski (wspólnie z Stanisławą Kubiak)
• nowy obraz procesu decentralizacji mennictwa polskiego w okresie rozbicia dzielnicowego
• odkrycie monet Przemysła II
• odkrycie monet polskich Wacława II
• odkrycie regionalnych monet polskich z XIV w. (Nowy Sącz, Gniewkowo, Pyzdry)
• nowa chronologia monet pruskich z XIII–XIV w.
• rozpoznanie początków mennictwa Rusi Czerwonej
• odkrycie monet pierwszych książąt kujawskich i mazowieckich
• odkrycie najstarszych monet gdańskich
• odkrycie monet wołyńskich Jerzego Narymuntowicza
• nowy obraz mennictwa śląskiego XV wieku (chronologia, geografia mennictwa)
• nowa chronologia średniowiecznych monet pomorskich

Uczestnictwo w programach naukowych

• Polskie skarby wczesnośredniowieczne (Numismatische Kommission der Länder in der Bundesrepublik Deutschland) – wykonawca
• Skarby królowej Bony. Inwentarz ruchomości (Komitet Badań Naukowych, nr 1 H01E 030 18) – wykonawca
• Medieval European Coinage (Union académique internationale; http://www.fitzmuseum.cam.ac.uk/research/mec) – wykonawca
• Metal w średniowiecznych monetach, odważnikach i tłokach pieczętnych z polskich znalezisk i zbiorów (Ministerstwo Nauki, nr N109 008 32/0398) – kierownik
• Analizy specjalistyczne i konserwacja zabytków ze średniowiecznego skarbu z Głogowa z 1987 r. (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nr 26390/12 2013) – wykonawca
• Monety ze stanowiska nr 4 w Gieczu – opracowanie zbioru zakończone publikacją (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, program Dziedzictwo kulturowe; priorytet 5 – Ochrona zabytków archeologicznych; nr zadania 3776/14) – wykonawca
• Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu (XI–XVI w.), (Narodowe Centrum Nauki, nr 4676/PB/IAR/13) – wykonawca
• Corpus polskich brakteatów guziczkowych (połowa XIII – początek XV wieku), (Narodowe Centrum Nauki, Opus 8, nr DEC-2014/15/B/HS3/02196) – kierownik
• Skarb groszy praskich z okolic Wałbrzycha (Narodowe Centrum Nauki, Opus 11, nr DEC-2016/21/B/HS3/01030) – kierownik

Publikacje (wybór)

• Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego, Warszawa, 2012, ISBN 978-83-62939-00-8.
• Brakteaty – pieniądz średniowiecznych Prus, Wrocław, 2009, ISBN 978-83-229-3022-9.
• Mennictwo Władysława Łokietka, Wiadomości Numizmatyczne, Warszawa, 1986
• Mennictwo XIX i XX wieku, Kraków, 1989 (współautor z Elżbietą Korczyńską)

Pełnione funkcje

• przewodniczący Komisji Numizmatycznej Komitetu Nauk Historycznych PAN (2007–2016)
• redaktor naczelny Wiadomości Numizmatycznych (2007–2019)
• redaktor naczelny Śląskich Sprawozdań Archeologicznych (2009–2012)

Nagrody

• 1998, nagroda im. Jana Gawrońskiego za pracę z zakresu numizmatyki i medalistyki polskiej (wspólnie ze Stanisławą Kubiak) – za książkę „Znaleziska monet z lat 1146–1500 z terenu Polski. Inwentarz”
• 2002, nagroda im. Jana Gawrońskiego za pracę z zakresu numizmatyki i medalistyki polskiej (samodzielnie) – za książkę „Pieniądz górnośląski w średniowieczu”
• 2008, nagroda Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego za książkę roku – pod roboczym tytułem „Brakteaty pruskie”, opublikowaną pt. „Brakteaty – pieniądz średniowiecznych Prus” w Złotej Serii Uniwersytetu Wrocławskiego
• 2013, medal Mirosława Bartoszewickiego za studia nad pieniądzem zastępczym
• 2014, nagroda im. Jana Gawrońskiego za pracę z zakresu numizmatyki i medalistyki polskiej – za książkę „Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego”

Stypendia i wyjazdy naukowe

• 1996, Londyn, stypendium naukowe Fundacji Lanckorońskich
• 2001, Oxford, New Europe Scholarship, fundowane przez Oxford University
• 2003, Padwa. Borsa di studio Carlo M. Cipolla, fundowane przez Societa Italiana di Numismatica
• 2004, 2005, 2007, 2010, 2011, 2012, 2016, Cambridge, pobyty naukowe w Fitzwilliam Museum

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Prof. dr hab. Borys Paszkiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2023-04-18] .