Arshamuni

The basics

Quick Facts

Gender
Male
The details

Biography

Արշամունիներ, հայկական նախարարական տոհմ Մեծ Հայքում և Մարզպանական Հայաստանում: Տոհմի իշխանական կալվածքն է եղել Տուրուբերան նահանգի Արշամունիք գավառը: Փավստոս Բուզանդի ժամանակ Արշամունիքը համարվում էր Տարոն գավառի մի մասը, իսկ Ղազար Փարպեցու մոտ այն հանդես է գալիս որպես առանձին գավառ: Տոհմի և գավառի անվանումը ծագում է Ծոփքի և Կոմմագենեի միացյալ հայկական պետության թագավոր Արշամից (մ.թ.ա. 240-220), որը հիմնադրել էր Արշամաշատ քաղաքը: Հին ժամանակներում Եփրատի հովտում, եղել է Արշամունյաց նախարարական տոհմը, Բինգյոլի ստորոտում նրանց սերունդները՝ այն վայրում, որը պահել է նրանց անունը, շարունակել են իրենց գոյությունը համեմատաբար երկար ժամանակ: Հայ հին մատենագրության մեջ Արշամունիքը համարվում է աշխարհագրական տերմին: Համարվում է, որ Արշամունիների տոհմն այն ժամանակ գոյություն չուներ, և 5-րդ դարում նրանց կալվածքները գտնվում էին Մանդակունիների նախարարական տան ձեռքին: Արշամունիների նախարարական տոհմը չի հիշատակվում Մեծ Հայքի Գահնամակում և Զորանամակում, սակայն հիշատակվում է Մարզպանական Հայաստանում: Վահանանց պատերազմում (481-484)` Արծաթի ճակատամարտին (484) մասնակցել է Ներսեհ Կամսարականի դայակորդի Խուրս Արշամունին: 6-րդ դարից սկսած մինչև 8-րդ դարի սկիզբ, տոհմի անդամները հիշատակվում են Արշամունիք գավառի եպիսկոպոսներ:

Արշամունյաց եպիսկոպոսների ցանկ

  1. Տաճատ Արշամունի (6-րդ դարի սկիզբ),
  2. Վաղոտ Արշամունի (6-րդ դարի կես),
  3. Թեոփիլոս Արշամունի (7-րդ դարի կես),
  4. Թեոդորոս Արշամունի (8-րդ դարի սկիզբ):

Ծանոթագրություններ

  1. «Հայաստանը Հուստինիանոսի դարաշրջանում», Նիկողայոս Ադոնց, Երևան, 1987, էջ
  2. «Հայ ժողովրդի պատմության քրեստոմատիա», Պետրոս Հովհաննիսկան, Ա. Աբրահամյան, Երևան, 1981, Հատոր 1, էջ 577-578.
  3. «Պատմություն Հայոց», Ղազար Փարպեցի, Դրվագ Գ, ՁԱ.
  4. «Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, Երևան, 1942, Հատոր 2, Ցուցակ 1, Էջ 300, 307, 563-564, Հատոր 5, Ցուցակ 1, Էջ 33, 137.

Տես նաև

  • Գահնամակ
  • Զորանամակ
  • Վահանանց պատերազմ
The contents of this page are sourced from Wikipedia article on 30 Jun 2020. The contents are available under the CC BY-SA 4.0 license.