Arousyak Papazyan

Կենսագրություն

Արուսյակ Փափազյանը ծնվել է 1841 թվականին, Կոստանդնուպոլսի Գում–Գափու թաղամասում։ Իսակական անունը եղել է Մարիամ։ Սովորել է Խասըգյուղի Ներսիսյան դպրոցում, Պեպեքի ֆրանսիական իգական դպրոցում։ Որպես ուսուցչուհի աշխատել է Ենի-Գափուի Հայկանուշյան դպրոցում։ 1858 թվականին մտնում է Հեքիմյանի խումբը, ընդունելով «Արուսյակ» բեմական անունը։ Եղել է հայ առաջին պրոֆեսիոնալ դերասանուհին։ 1861 թվականի դեկտեմբերի 14-ին Կ. Պոլսում հիմնված հայ առաջին պրոֆեսիոնալ թատրոնի առաջին ներկայացմանը խաղացել է առաջին կարևոր դերը՝ Թերեզա (Ռոթայի «Երկու հիսնապետ») պիեսում Պետրոս Մաղաքյանի բեմադրությամբ։ 1857-1859 թթ. խաղացել է Սրապիոն Հեքիմյանի թատերախմբում։ 1861-1863 թթ. եղել է «Արևելյան թատրոն»-ի առաջատար դերասանուհի։ 1863 թվականից խաղացել է «Վասպուրական թատրոն»-ում։ 1866 թվականին Ստեփան Էքշյանի հետ ստեղծել է սեփական թատերախումբը։ Դերասանուհու գործունեությունը նպաստել է հայ երիտասարդության ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքին։

Դերեր

• Սանդուխտ՝ Թ. Թերզյանի «Սանդուխտ կույս»
• Ռոքսանա՝ Մկրտիչ Պեշիկթաշլյանի «Արշակ Բ»
• Փառանձեմ՝ Ռ. Սետեֆճյանի «Վարդան Մամիկոնյան»
• Սաֆո՝ Գրիլպարցերի «Սաֆո»
• Բլանշ՝ Հյուգոյի «Արքան զբոսնում է»
• Անտիգոնե՝ Սոֆոկլեսի «Անտիգոնե»
• Մերոպե՝ Ալֆիերիի «Մերոպե»
• Ֆրանչեսկա՝ Պելիկոյի «Ֆրանչեսկա դա Ռիմինի
• Էլիզա` Մոլիերի «Ագահը»
• Պամելա՝ Գոլդոնիի «Պամելա»
• Մեդեա՝ Եվրիպիդէսի «Մեդեա»
• Քլոտեդ՝ Շիլլերի «Ավազակներ»
• Լուկրեցիա՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Լուկրեցիա Բորջիա»
• Բլանշ՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Արքան զվարճանում է»
• Սոֆի՝ Շիլլերի «Ավազակներ»

Մեջբերումներ Արուսյակ Փափազյանի մասին

Գրականություն

• Գառնիկ Ստեփանյան, «Արուսյակ Փափազյան», ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1955, 112 էջ
• Ալիս Նավասարդյան, «Բեմին նվիրված հայուհիներ»

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

• Մոռացվող անուններ. Արուսյակ Փափազյան-170