Antoni Biliczak

Antoni Biliczak (ur. 5 czerwca 1914 w Bohorodczanach, zm. 5 czerwca 1989 w Gdańsku) – polski aktor, dyrektor teatru i pedagog

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana (ur. 1872) i Marii (Marianny) z Sieradzkich (1872–1970). Jeszcze jako uczeń Gimnazjum im. Staszica w Stanisławowie w 1932 zadebiutował w komedii W perfumerii Miklósa László na scenie Teatru Pokucko-Podolskiego im. Moniuszki w Stanisławowie. Od 1933 pracował w tym teatrze jako maszynista, elektryk, rekwizytor, inspicjent i administrator. Od 1936 do 1939 był też aktorem tego teatru. Od 1939 do 1941 był administratorem Teatru im. Franki w Stanisławowie. Zakończył w nim pracę w 1944. Pod koniec 1944 został administratorem, konferansjerem i chórzystą zespołu estradowego WP w Lublinie. W latach 1945–1947 pracował w gliwickim teatrze kukiełkowym „Pajacyk”. W latach 1947–1950 był kierownikiem administracyjnym i aktorem Teatru Miejskiego w Jeleniej Górze. Od 1950 do 1955 był jego dyrektorem. W pierwszej połowie 1954 był także dyrektorem Teatrów Dramatycznych we Wrocławiu i sprawował opiekę nad Teatrem im. Stefana Jaracza w Olsztynie z ramienia Ministerstwa Kultury i Sztuki. Od jesieni 1955 do końca 1979 pełnił funkcję dyrektora Teatru Wybrze­że w Gdańsku. Na tym stanowisku zainicjował odbudowę gmachu przy Targu Węglowym (1967), prze­budowę Teatru Kameralnego w Sopocie i utworzenie studium aktorskiego, w którym wykładał (1977–1982).

W teatrze jeleniogórskim zagrał m.in. w następujących rolach:

• Dr Czyściel w Chorym z urojenia Moliera
• Pan Zgoda w Świętoszku Moliera
• Dulski w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej
• Otocki w Szczęściu Frania Włodzimierza Perzyńskiego
• Groznyj w Lubow Jarowoj Konstantina Trie­niowa
• Don Diego w Zielonym Gilu Tirso de Moliny

W Teatrze Wybrzeże zagrał m.in. w następujących rolach:

• Grabiec w Balladynie Juliusza Słowackiego
• Rejent w Zemście Aleksandra Fredry
• Żyd w Wesele Stanisława Wyspiańskiego
• Zalesiak w Sułkowskim Stefana Żeromskiego
• Szpiekin w Rewizorze Nikołaja Go­gola
• Ojciec Scholasticus w Igraszkach z diabłem Jana Drdy
• Majcherek w Królowej przedmieścia Konstantego Krumłowskiego
• Król w Jonaszu i Błaźnie Jerzego Broszkiewicza
• Piekarz w Testamencie psa Ariano Suassuny

W 1976 otrzymał Nagrodę Wojewody Gdańskiego w dziedzinie kultury przyznaną za 1975, w 1979 Nagrodę Prezesa Rady Ministrów II stopnia za twórczość artystyczną.

Był mężem Olgi (1918–1989), ojcem Jerzego (ur. 1942), m.in. kierownika pracowni plastycznej w Teatrze „Miniatura” w Gdańsku.

Zmarł w Gdańsku, pochowany obok żoną na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu (rejon XI, taras V-2-100).

Filmografia

• 1956: Nikodem Dyzma
• 1957: Skarb kapitana Martensa jako inspektor Dalmoru

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (19 lipca 1955)
• Srebrny Krzyż Zasługi (22 lipca 1952)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (23 maja 1955)
• Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1967)
• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Gdańska” (1977)

Przypisy

Bibliografia

• Antoni Biliczak w bazie filmpolski.pl
• Antoni Biliczak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .