Andrzej Wakar

Życiorys

Urodził się w rodzinie znanego demografa Włodzimierza Wakara. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W tym czasie był członkiem Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. II wojna światowa przerwała jego edukację na uniwersytecie.

W 1945 zamieszkał w Bartoszycach. Tutaj przez trzy lata pełnił funkcję wicestarosty i przewodniczącego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. W styczniu 1949 roku przeniósł się do Olsztyna, gdzie podjął pracę w Zarządzie Miejskim. Aktywnie włączył się w poznawanie historii regionu oraz jej popularyzację. Był sekretarzem Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej (1952-1956).

W 1954 opublikował swoją pierwszą pracę historyczną pt. Kultura Warmii i Mazur w dobie Odrodzenia. Łącznie opublikował kilkanaście opowiadań o tematyce regionalnej. Napisał wiele szkiców o wybitnych Warmiakach i Mazurach, o plebiscycie z roku 1920 i o polskim szkolnictwie na Warmii i Mazurach. Jest autorem wielu książek oraz artykułów naukowych i popularnonaukowych. Drukował też reportaże z Kuby. Pracował w redakcjach tygodnika „Panorama Północy” i miesięcznika „Warmia i Mazury”.

W 1954 podjął przerwane w czasie wojny studia, które ukończył w 1962. W 1988 obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i otrzymał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych. Tematem rozprawy doktorskiej były dzieje „Gazety Olsztyńskiej” w okresie 1886-1918.

Był aktywny społeczno-politycznie. Przez 4 lata zasiadał w Komitecie Wojewódzkim PZPR. Był jednym z współzałożycieli Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”, a w latach 1966-1987 redaktorem naczelnym i dyrektorem Wydawnictwa „Pojezierze”.

Był inicjatorem wydawania serii monograficznej „Z dziejów miast i powiatów” oraz współzałożycielem Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”, które zainicjowało powstanie czasopism „Panorama Północy” oraz „Warmia i Mazury”. Ukoronowaniem jego prac historycznych było wydanie drukiem w 1971 książki pt. Olsztyn 1353-1945. Była to pierwsza monografia o Olsztynie w języku polskim.

Miejsce spoczynku

Zmarł 21 maja 1995 w Olsztynie, spoczywa na cmentarzu komunalnym w tym mieście.

Upamiętnienie

Od 2003 r. w Olsztynie znajduje się plac (skwer) nazwany jego imieniem, położony pomiędzy gmachem Rejencji, dawnej Dyrekcji Okręgowej PKP (na północ), ulicą Kościuszki (na zachód), ulicą Reja (na południe) i ulicą Emilii Plater (na zachód). Na placu planowany jest pomnik (popiersie) Andrzeja Wakara wykonany przez olsztyńskiego rzeźbiarza Tomasza Witkowskiego. Data odsłonięcia pozostaje nieustalona, ponieważ w listopadzie 2007 radni miasta Olsztyn postanowili przed ustawieniem popiersia zapoznać się z materiałami IPN dotyczącymi Wakara.

Wybrane publikacje

• Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, współautorzy: Bohdan Wilamowski, B. Wolski, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn 1968
• O polskości Warmii i Mazur w dawnych wiekach, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn 1969
• Olsztyn 1353-1945, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn 1971
• Przebudzenie narodowe Warmii 1886-1893, Olsztyn 1982
• Baławany chwaląc bez zakonu żył. Szkice i portrety, Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn 1986, ​ISBN 83-7002-244-8​

Przypisy

Bibliografia

• wieczory zamkowe – cykl „Życiorysy”
• Gazeta Wyborcza, Olsztyn