Aetius

Ο Αέτιος ήταν βυζαντινός πατρίκιος και στρατηγός του 9ου αιώνα, Άγιος της Ορθόδοξης εκκλησίας, ένας από τους 42 Μάρτυρες του Αμορίου. Η μνήμη του εορτάζεται από την ορθόδοξη εκκλησία στις 6 Μαρτίου.

Ο Αέτιος επί αυτοκράτορα Θεόφιλου, ήταν στρατηγός του Θέματος Ανατολικών που είχε την έδρα του στο Αμόριο. Το 838 εισέβαλε στο ανατολικό σύνορο ο Άραβας χαλίφης Μουτασίμ ο οποίος μετά από πολλές επιτυχίες κατευθύνθηκε προς το Αμόριο, ο αυτοκράτορας Θεόφιλος έστειλε ένα σώμα στρατού να υπερασπιστεί την πόλη κι έθεσε τον Αέτιο αρχηγό του.

Κατά την πολιορκία της πόλης ο Αέτιος βλέποντας ότι η άμυνα της δεν θα αντέξει αποφασίσει να κάνει έξοδο και να σωσει όσους περισσότερους μπορεί, έστειλε αγγελιοφόρο στον αυτοκράτορα ο οποίος συνελήφθη από τους Άραβες και το σχέδιο δε πραγματοποιήθηκε. Έπειτα ο Αέτιος με πρεσβεία στον Μουτασίφ πρότεινε την παράδοση της πόλης και την ασφαλή διαφυγή του βυζαντινού στρατού και των κατοίκων αλλά αρνήθηκε.

Η πόλη έπεσε τον ίδιο μήνα, Αύγουστος, και ο Αέτιος πιάστηκε αιχμάλωτος, φυλακίστηκε και εκτελέστηκε αφού πρώτα αρνήθηκε να αλλαξοπιστήσει και να σωθεί.